De hoogte van de boete komt niet onverwacht. Het is de zwaarste straf die de Europese Commissie in haar strijd tegen kartels en marktmisbruik ooit heeft opgelegd aan één onderneming. Microsoft had eerder al aangegeven in hoger beroep te zullen gaan tegen een veroordeling. Verantwoordelijk commissaris Monti wilde woensdag in een toelichting niet ingaan op de consequenties daarvan.

Het onderzoek tegen Microsoft, de maker van Windows, heeft vijf jaar geduurd. Al langer klagen concurrenten dat het softwarebedrijf misbruik maakt van de almacht van Windows door allerlei programma’s automatisch mee te leveren. In het onderzoek van de EU gaat het om Media Player, waarmee videobestandjes kunnen worden afgedraaid op de computer.

In het oordeel van de commissie van woensdag moet Microsoft niet alleen de superboete betalen, maar moet het binnen negentig dagen op de Europese markt ook een Windows–versie zonder Media Player leveren aan pc–fabrikanten. Daardoor krijgen concurrenten de kans om zo’n computerprogramma te verkopen, is de redenering. „De consument moet zelf kunnen kiezen welke media–player hij wil installeren", zei Monti.

Bovendien moet Microsoft binnen 120 dagen geheime informatie over Windows prijsgeven zodat concurrenten hun software daarop kunnen afstemmen. Volgens Monti kan ’Brussel’ dit afdwingen wanneer een dominante speler op de markt aanwezig is. „Het kan gaan om de leverantie van grondstoffen maar ook om technische informatie", legde hij uit.

Volgens Monti zijn deze maatregelen om de concurrentie te bevorderen, belangrijker dan de boete. „Als de concurrenten uit de markt worden gedrukt door een dominant bedrijf, dan heeft de consument minder keuze, minder vernieuwing en hogere prijzen."

De boete bedraagt 1,66 procent van de wereldwijde omzet van Microsoft. De commissie mag op papier maximaal 10 procent van de omzet opeisen. Monti zegt dat hij is uitgegaan van de omzet in Europa. Hij wees op de mogelijkheid dat particulieren, met de Brusselse uitspraak in de hand, klachten kunnen indienen tegen het bedrijf.

Microsoft zei op een reactie op de uitspraak van Brussel dat de regeling die het zelf had voorgesteld meer keuzes voor de consument en de leveranciers van software bood dan het officiële besluit van de Europese Commissie.

Het concern respecteert de uitspraak, maar wil wel dat het Hof van Justitie in Luxemburg de juridische kanten van de zaak nader bekijkt. Het zegt in ieder geval te streven naar uitstel van enkele van de sancties die het opgelegd heeft gekregen.

„We hebben hard gewerkt aan een overeenkomst die de zorgen van de Europese Commissie zou wegnemen, waarbij we toch onze producten voor de consument konden vernieuwen en verbeteren", staat in een verklaring die Microsofts topman Steve Ballmer uitgaf.

Brad Smith, jurist van Microsoft, verklaarde dat de gang naar het Europese Hof voor een deel te maken heeft met de schending door Brussel van het intellectuele eigendom van het concern. Een uitgeklede versie van het besturingsprogramma is geen Windows, want dat programma is nu „het hoogtepunt van technologie". Brussel negeert hiermee ook de verplichtingen die het heeft tegenover de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en haar regels inzake geestelijk eigendom, aldus Smith.