Circa 40 personen, onder wie een predikant en politici van de christelijke fracties in de Barneveldse gemeenteraad, namen in het Schaffelaartheater deel aan het gesprek.

„We hebben het écht over iets”, stelde mede-initiatiefnemer Evert Schimmel aan het einde van de gedachtenwisseling vast. „Dat willen we verder de kerken in de regio inbrengen, voorzichtig, niet als een olifant in de porseleinkast.” De drie organisatoren van het debat, christelijke kunstenaars uit de gemeente Barneveld, vroegen om suggesties voor een volgende stap.

Beeldcultuur

„Creativiteit is een gave van God en daarmee ook een Bijbelse opgave”, benadrukte Schimmel in een inleiding. „De huidige beeldcultuur valt niet meer te mijden. We moeten de heidense cultuuruitingen die ons om de oren vliegen, niet alleen bestrijden, we moeten er een positieve cultuur tegenover zetten. Waarom zouden we kunst en cultuur aan de duivel overlaten?”

Anderen onderstreepten dat. „Kunst kan een goede ‘taal’ zijn om de mens van nu te bereiken met de boodschap van de Bijbel. In beeldtaal kunnen we geweldig heerlijke dingen vertellen over de Heere God en Zijn Koninkrijk.”

Jonge christelijke kunstenaars wezen erop dat „in de eerste eeuwen van de christelijke kerk kunst en religie heel dicht bij elkaar stonden. Bijbelse personen en vertellingen werden in de kerken afgebeeld. Nu liggen beide werelden ver uit elkaar.” Eén van de kunstenaars: „Als ik op de kunstacademie een project met een christelijk tintje voorstelde, werd dat meteen afgekeurd.”

Christenen zouden juist extra creatief moeten zijn om het ontstane gat tussen kerk en cultuur weer te dichten en hun geloof in beeldtaal te verwoorden, zo werd er opgemerkt. Daarbij kunnen zij zich bedienen van tal van mogelijkheden. „Bij videotechniek denken we aan de clips van muziekzender MTV, maar ze kan ook worden benut om de boodschap van de Bijbel te vertolken. Niet iedereen laat zich immers door tekst, door woorden aanspreken. Het Evangelie kan door verschillende vormen bij mensen binnenkomen. De Heere Jezus sprak veel in beelden. Zijn gelijkenissen snapten de mensen heel goed.”

Geschokt

De discussie maakte duidelijk dat situaties verschillen. „Een kunstenaar kan met één beeld meer vertellen dan duizend woorden en daarmee zelfs een hele preek samenvatten”, zei de een. Een ander bracht daar een eigen ervaring tegenin. „Soms kan helemaal niet worden afgebeeld wat er is gezegd. Toen een keer in de kerk bij een preek met de beamer een plaatje van de Heere Jezus werd vertoond, schokte mij dat enorm. Het paste er totaal niet bij.”

In kerkdiensten kunnen beelden ondersteunend werken, maar ook erg afleiden, was dan ook een van de conclusies. De ene gemeente staat er ook meer open voor dan de andere. Een hervormde predikant tekende aan dat de apostel Paulus de inwoners van Athene met woorden op Jezus Christus, hét Woord, attendeerde. „Kunst kan zeker bijdragen aan de verbreiding van het Evangelie. Paulus gebruikte echter geen drama, in zijn tijd een gebruikelijke kunstvorm.” Een aanwezige vond het opmerkelijk dat bij de bediening van doop en avondmaal niet slechts woorden worden uitgesproken. „De sacramenten worden met water, boord en wijn visueel gemaakt.”

Lees ook:

Interview met een van de initiatiefnemers van het debat in RD 14 januari 2016, „Beeldende kunst is een Bijbelse opdracht”