Het conservatieve deel van de anglicanen heeft met dat besluit de liberale –Noord-Amerikaanse– anglicanen een stevige tik op de vingers gegeven tijdens een vergadering van 39 anglicaanse leiders in het Engelse Canterbury deze week. De kerkleiding spreekt zelf bewust niet van een berisping of sanctie.

Conservatieve anglicanen hebben al langer grote moeite met de koers van de progressieve Episcopale Kerk, de Anglicaanse Kerk van de Verenigde Staten en in Canada. De Episcopale Kerk accepteert het homohuwelijk en bevestigde Gene Robinson –openlijk homo– in 2003 als bisschop. De anglicaanse leiders hebben deze week gesteld dat dat „een fundamenteel afscheid is van het geloof en de leer” van de meerderheid van de anglicanen.

Een meerderheid van de anglicaanse kerkleiders gaf afgelopen week aan opnieuw te willen onder­strepen dat de Bijbel stelt dat het huwelijk iets is tussen een man en een vrouw.

Voorstanders van het homohuwelijk zeggen diep getroffen te zijn door het besluit van de kerk om het homohuwelijk af te wijzen. Recent riepen ruim honderd vooraanstaande anglicanen de kerk juist nog op het homo­huwelijk te accepteren.

Waarnemers stellen dat er op de achtergrond een machtsstrijd gaande is over wie de anglicaanse gemeenschap in de toekomst zal leiden: de snelgroeiende anglicaanse leden op het zuidelijk halfrond en in het bijzonder Afrika, of de progressieve, krimpende kerk van West-Europa en Noord-Amerika. De Anglicaanse Kerk groeit de laatste jaren hard in Afrikaanse landen. In de top tien van landen met de grootste anglicaanse gemeenschappen staan zeven Afrikaanse landen: Nigeria, Uganda, Kenia, Tanzania, Zuid-Afrika, Zuid-Sudan en Rwanda.

De behoudende anglicanen 
–sinds 2008 verenigd in de Global Anglican Future Conference (Gafcon)– zien het besluit over de Episcopale Kerk als een positieve stap en nieuw begin, zo zei een van hun vertegenwoordigers tegenover de Engelse BBC.

De leider van de Episcopale 
Kerk zegt dat het besluit in Canter­bury „echt pijn” zal doen bij homo’s, lesbiennes en de kerk.

Aartsbisschop Welby heeft meegedeeld dat een speciale werkgroep moet gaan werken aan het herbouwen van vertrouwen in de anglicaanse gemeenschap wereldwijd. De zaterdag afgesloten ”Primates meeting” was vooral belegd om de gespannen verhoudingen in de kerk te bespreken.

Bezwaarde anglicanen in de Verenigde Staten en Canada vormden in 2009 een eigen kerkprovincie: de Anglicaanse Kerk in Noord-Amerika (ACNA). Zij zijn nog niet erkend door de anglicaanse gemeenschap. Hun leider was wel uitgenodigd voor het overleg in Canterbury deze week.

In 2014 ging de Anglicaanse Kerk ook door een diepe crisis toen er verdeeldheid was over de benoeming van vrouwelijke bisschoppen. Britse waarnemers stellen dat de huidige discussie nog funda­menteler is.