Diaconie biedt met kerstpakket minima steuntje in de rug
Beschuit, chocola en frisdrank, maar ook een pak waspoeder en een scheurkalender met elke dag een Bijbeltekst. Diakenen van de hervormde gemeente in Harderwijk deelden de afgelopen dagen 150 kerstpakketten uit.
Kerkgebouw De Regenboog in de Harderwijkse nieuwbouwwijk Drielanden lijkt deze maandagavond wel een uitdeelpunt van de voedselbank. Op lange rijen tafels liggen grote hoeveelheden gesorteerde producten. Van potten jam, pakken sap en zakken chips tot afwasmiddel en waspoeder. In het midden staan 150 lege dozen, die in een paar uur tijd door een groep vrijwilligers worden gevuld.
Vanuit de diaconie van de hervormde gemeente in Harderwijk –drie wijkgemeenten met in totaal achttien diakenen– is Ruben van Zuthem nauw betrokken bij de jaarlijkse kerstpakkettenactie, die zich grotendeels op mensen buiten de kerk richt. Hij vertelt dat het idee zo’n acht jaar geleden ontstond. „Er waren gemeenteleden die een kerstpakket kregen en zeiden: „Anderen hebben het harder nodig dan wij.” Zij gaven hun pakket aan de diaconie, zodat wij het konden uitdelen aan mensen die het financieel zwaar hadden.”
Gaandeweg werd de opzet verbreed. „We vragen gemeenteleden nu op twee zondagen in december een tas boodschappen mee te nemen naar de kerk. Van al die producten stellen we kerstpakketten samen. De afgelopen jaren merkten we dat de financiële nood bij mensen binnen en buiten onze gemeente toenam. Een jaar of vijf geleden deelden we 100 pakketten uit, nu zijn het er 150.”
Alle houdbare producten zijn welkom, behalve alcoholische dranken, zegt Van Zuthem. „Sommige mensen hebben op dat vlak namelijk een probleem. We geven gemeenteleden wat concrete tips, omdat we ernaar streven een gevarieerd pakket aan te bieden, met gewone en enkele luxere producten. Zo stond er dit jaar waspoeder op de lijst, een duurdere uitgave. Een gemeentelid nam zondag in één keer 150 pakken waspoeder mee naar De Regenboog. De kerk rook lekker fris.”
Speelgoedbon
De betrokkenheid vanuit de drie wijkgemeenten –Grote Kerk, Bethelkerk en De Regenboog– is groot, merkt Van Zuthem. „Zo is er een gemeentelid dat voor elk pakket een financiële bijdrage gaf die de mensen zelf kunnen besteden. Een ander wilde iets doen voor gezinnen met kinderen. Voor de 35 adressen die dit betreft, kregen we een speelgoedbon van 25 euro.”
Gisteren en eergisteren deelden de diakenen in totaal honderd pakketten uit aan mensen met wie ze zelf contact hebben. De overige vijftig dozen gingen via het plaatselijke maatschappelijk werk naar mensen die niet in beeld zijn bij de kerk. „We hebben er bewust voor gekozen niet alleen iets aan gemeenteleden te geven, maar ook verder om ons heen te kijken.”
De diaconie heeft goed contact met het maatschappelijk werk. „Via ons meldpunt diaconie krijgen we van die instelling regelmatig de vraag om in een concrete situatie bij te springen, bijvoorbeeld bij een dreigende afsluiting van gas, water en licht. Het kan ook gaan om een vluchteling die huisraad nodig heeft. Dan doen we in de gemeente een oproep voor een bankstel of een koelkast en helpen we op die manier. Onder de honderd adressen die we deze week als diakenen bezoeken, zijn er zo’n tien uit de eigen gemeente. Met de overige kwamen we via het maatschappelijk werk in contact.”
De diaconie hanteert geen strikte criteria bij het uitdelen van de pakketten. „Bij alle adressen waar we komen, is sprake van een vorm van financiële nood en kunnen mensen een steuntje in de rug goed gebruiken. Een deel van hen zit in de schuldsanering, anderen hebben vanwege werkloosheid te kampen met financiële zorgen. Meer dan eens is er ook sprake van eenzaamheid.”
Geestelijke nood
De diaconie voegde zelf iets toe aan de producten die gemeenteleden inleverden. „Vorig jaar deden we een Bijbel in Gewone Taal in het pakket, die toen net verschenen was, juist ook omdat veel mensen waar we komen de Heere God niet kennen. Dit jaar hebben we gekozen voor een scheurkalender met voor elke dag een Bijbeltekst. We willen er niet alleen voor zorgen dat mensen met Kerst lekker kunnen eten, maar hebben ook aandacht voor de geestelijke nood. Ons gebed is dat de Bijbels en kalenders hun uitwerking mogen hebben.”
Ook op andere plaatsen in het land houden kerken kerstpakkettenacties. Een woordvoerder van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) weet niet precies om hoeveel gemeenten het gaat. Hij wijst op het meest recente armoedeonderzoek van de PKN uit 2013. Van alle deelnemende diaconieën en diaconale organisaties, binnen en buiten de Protestantse Kerk, gaf 60,6 procent aan in 2012 kerstpakketten te hebben uitgedeeld aan mensen met financiële problemen.
Naar schatting ging het landelijk om 154.675 pakketten. Diaconieën en diaconale organisaties gaven hiervoor zo’n 3.762.925 euro uit. „In 2009 werd er in totaal zo’n 3.369.915 besteed aan kerstpakketten. Dit is een toename van bijna 400.000 euro”, aldus het onderzoek uit 2013. De meeste diaconieën (82 procent) geven de kerstpakkettenactie geen vervolg. Iets minder dan 10 procent deelt ook paaspakketten uit.
De hervormde gemeente in Harderwijk verstrekt sinds drie jaar met Pasen pakketten met etenswaren, zegt diaken Van Zuthem. „Dat heeft te maken met de toenemende nood die we zien.” De diaconie heeft nog overwogen op een derde moment in het jaar zo’n pakket te verstrekken. „We dachten aan de zomervakantie. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen toen een financiële inzameling in de gemeente te houden. Van de opbrengst daarvan konden afgelopen zomer twintig gezinnen een dagje uit, een keer uit eten of een avondje bowlen. We hopen dat komend jaar te kunnen uitbreiden.”
