Biologen en boswachters tastten wekenlang in het duister over de doodsoorzaak, maar wetenschappers hebben de boosdoener weten te traceren. Het blijkt te gaan om een soort korstmos, Parmelia molliuscula. Het mos bevat een zuur dat weefsel kan afbreken.

Elanden en andere dieren die al langer leven in het gebied waar de sterfgevallen zich voordoen, zijn gewend aan het zuur en ondervinden er geen hinder van omdat hun lichaam heeft geleerd de schadelijke stof af te breken. Voor dieren die van elders komen, kan consumptie echter gevaarlijk zijn. Waarom er dit jaar zo veel ’vreemde’ elanden in het gebied met het schadelijke korstmos verblijven, wordt nog onderzocht.

De onderzoekers gaven drie gezonde elanden het mos te eten. Eén zakte acuut door zijn hoeven en kwam niet meer overeind, de tweede begon vervaarlijk te wankelen en de derde zag er na het maaltje ook niet best meer uit.

Moedwillige vergiftiging, ondervoeding, blootstelling aan zware metalen, virussen en de elandenvariant van de gekkekoeienziekte werden eerder als doodsoorzaak uitgesloten. De zieke elanden, zo is vastgesteld, zakken door hun hoeven en kunnen niet meer van hun plaats komen, waarna ze sterven door een gebrek aan water.