Vijftig jaar later mag ik het woord ”neger” niet meer gebruiken en heeft Zwarte Piet plaatsgemaakt voor een ”minion”. De SGP heeft een vrouwelijk gemeenteraadslid en Rotterdam een moslimburgemeester.

Verandering en vernieuwing zijn eng. Maar ze zijn nu eenmaal door God gegeven. Leven betekent immers een continue ver­andering. Van eicel tot embryo, van peuter tot papa, van krachtig tot kras.

Opvattingen en meningen veranderen mee, via voorspelbare patronen. Socioloog Everett Rogers deed in de jaren tachtig interessant onderzoek naar de verspreiding van nieuwe ideeën. Hij onderscheidt in zijn bekend geworden boek ”Diffusie van innovaties” verschillende groepen, die elk op een eigen manier met vernieuwing omgaan.

Stel, er is een groep van duizend mensen. Slechts 25 van hen zijn volgens Rogers ”inno­vatoren”. Dat zijn de mensen die altijd het nieuwste van het nieuwste willen en vooroplopen bij het introduceren ervan. Zij stonden vijftig jaar geleden niet met open mond te kijken, maar praatten met de niet-blanke. Wat deed hij hier? Waarom is hij hier? Zou ik iets van hem kunnen leren?

Daarnaast zijn er 135 pioniers. Dat zijn degenen die nieuwe ideeën omarmen en zorgen dat er meer groei en draagvlak ontstaat. Zij nodigden de kleurling uit voor een maaltijd. Ze werden ook bij hem uitgenodigd. Hij bleek goed te kunnen koken. Heerlijk, die vreemde gerechten. Hij wilde ook wel een keer mee naar de kerk.

Groep drie en vier zijn het grootst. Groep drie bestaat uit 340 voorlopers, die het vernieuwende idee accepteren en ervoor zorgen dat de nieuwe manier van denken langzaamaan gemeengoed wordt. Buitenlanders – oké, misschien horen ze erbij. Misschien gaat mijn team op het werk door een meer gevarieerde samenstelling wel beter presteren. Misschien wordt onze kerk met een paar kleurlingen wel verrijkt.

Groep vier bestaat uit 340 achterlopers. Zij hadden helemaal niets met de vernieuwing. Maar nu de meerderheid het eenmaal heeft geaccepteerd, blijven ze niet achter. Ze durven op den duur zelfs een broodje te kopen bij de Surinaamse bakker en moeten toegeven dat hun kip eigenlijk best te eten is.

Ten slotte zijn er 160 achterblijvers. Zij blijven tegen. En morren en mokken. Wat er ook gebeurt. Het oorspronkelijk nieuwe idee zelf is ondertussen al verouderd. Maar de groep die tegen was, blijft tegen. Buitenlanders (de naam zegt het al!): die horen hier niet. We zijn wereldburgers, jazeker. Maar alleen van achter de krant op onze eigen bank. En op vakantie.

Toen we in Rotterdam woonden, kwam er regelmatig bezoek uit het dorp. Velen keken hun ogen uit. Wonen hier eigenlijk ook nog blanken? Tja, de blanke als bijzondere verschijning. Geen wonder dat velen verhuisden. Maar dat is een schijnoplossing. Want de stad is veelal slechts een proeftuin van hoe de rest van de samenleving er over een tijdje uit zal zien. Vol met gekleurde christenen bijvoorbeeld, die mogelijk vaker in de Bijbel lezen dan u en ik.

Volgens mij is er maar één manier om de verandering te omarmen: echt contact. Boeken over de ander lezen of met je eigen mensen over hen spreken, helpt niet. Zorg dat je elkaar treft. In de wijk, op het werk en in de kerk. Soms wordt dat door de overheid opgelegd. In Singapore bijvoorbeeld, waar iedere flat een verplicht quota van het Chinese, het Maleisische en het Indische ras heeft.

Maar het kan ook vrijwillig. Door een tijdje in de stad te gaan wonen, bijvoorbeeld. De huurders uit ons Rotterdamse huis vertrekken binnenkort. Dus doe ik het aanbod dat ik twee jaar geleden deed aan 
Joop Hardeman opnieuw. En aan alle andere 134 pioniers. Graag laat ik u de proef op de stad nemen en doe ik het aanbod om twee maanden gratis in ons huis in Rotterdam te wonen. Met een (vernieuwde!) veranda, waar vermoeide tenen nog beter tot rust komen.

Dit keer echter twee andere voorwaarden. Eén: minimaal één keer per week contact met de afstammelingen van de man die vijftig jaar geleden voor het eerst in het dorp kwam. Twee: een vervolg organiseren op de succesvolle debatavond in het Hoornbeeck, drie jaar geleden. Ik denk dat Ahmed Aboutaleb, Hasan Küçük, Gert-Jan Segers en Roelof Bisschop zo weer meedoen. En RD-journalist Jacob Hoekman vast ook.

Met Jeremia 29 in het achterhoofd wens ik u vrede op aarde – en in het bijzonder in de stad.

Dr. Dirk de Korne is als adjunct-directeur en universitair docent betrokken bij een academisch ziekenhuis in Singapore. Reageren? rubriekforum@refdag.nl