Dat zei prof. dr. George Harinck woensdag op een symposium in het Nationaal Onderwijsmuseum in Dordrecht. Daar werden twee boeken gepresenteerd: ”De P-factor van het onderwijs” en ”De protestantse onderwijzer”, geschreven en geredigeerd door dr. John Exalto.

Harinck, evenals Exalto historicus aan de VU in Amsterdam, benadrukte het belang van de relatie tussen kerk en school. „Vanaf 1906 staat in de wet dat het onderwijs een aanhoudende zorg van de overheid is. Openbare scholen kwamen in handen van de overheid, bijzondere scholen in handen van burgers. De kerk verloor die slag.”

Toch hebben kerk en school elkaar hard nodig, stelde Harinck. „Zonder kerk verdwijnt de kennis van het grote christelijke verhaal in het onderwijs. Komt de dominee wel eens op school en de klas in de kerk? We moeten onze schroom laten varen en kerk en school weer op elkaar betrekken.”

Drs. Wim Deetman, oud-CDA-minister van onderwijs, kritiseerde de „toenemende bemoeienis” van de overheid met de inhoud van het onderwijs. „Het onderwijs is de aanhoudende zorg van de overheid. Akkoord. Maar er staat ook in de wet dat het geven van onderwijs vrij is. Krijgt deze bepaling de aandacht die zij verdient?”

Deetman prees de Mammoetwet van 1968. „Voor die tijd gingen kinderen weliswaar allemaal naar de lagere school, maar of ze daarna naar de mulo of de hbs konden, was onzeker. Die scholen waren er te weinig. De Mammoetwet zorgde ervoor dat er veel meer kwamen.”

Over het zogeheten richtingvrij plannen, de nieuwe manier om het stichten van scholen zonder levensbeschouwelijke grondslag makkelijker te maken, was Deetman kritisch. „Staatssecretaris Dekker zegt: Er zijn te veel protestants-christelijke en rooms-katholieke scholen, want veel ouders van deze scholen gaan niet meer naar de kerk. We krijgen op die manier dezelfde discussie als veertig jaar geleden. Toen moest er ook gestreden worden voor de erkenning van levensbeschouwelijk onderwijs.”

Eric Westhoek, locatiedirecteur van Hogeschool Inholland in Rotterdam, erkende dat fusies van scholen vaak leiden „tot een bredere opvatting” van het begrip identiteit. Hij maakte dat duidelijk met een anekdote. „Aan een student werd gevraagd of hij op een pc-school zat. Hij antwoordde: Ja, want ze hebben pc’s.”