Zo kregen de Belgen in oktober te horen dat de suikertaks ook zal gelden voor light-frisdranken en frisdranken zonder suiker. Op korte termijn is het niet mogelijk de verschillende categorieën uit elkaar te houden, zo stelde de minister van Volksgezondheid, De Block. Een liter frisdrank zal door de extra belasting 3 eurocent duurder worden, een blikje 1 eurocent. In 2012 dronken Belgen gemiddeld 108 liter frisdrank. Dit betekent dat de maatregel de burger jaarlijks zo’n 3,24 euro kost, terwijl het de overheid 50 miljoen oplevert.

Volgens de Belgische overheid moet de belastingmaatregel consumenten stimuleren om gezonder keuzes te maken. Afgelopen maand adviseerde de Nederlandse Gezondheidsraad (GR), met de presentatie van de nieuwe richtlijn goede voeding, nog om de consumptie van suikerhoudende dranken te minderen. Thee, gefilterde koffie zonder suiker en water zijn goede alternatieven, zo stelde de GR.

Dat de Belgische taks straks ook geldt voor frisdranken die helemaal geen suiker bevatten, ontlokte kritische reacties van deskundigen. „De overheid had gewoon geld nodig”, zei voedingswetenschapper Patrick Mullie 
van de Vrij Universiteit Brussel tegenover Het Nieuwsblad. „Noem het dan gewoon een platte belasting, geen gezondheidstaks.”

De maatregel zal ook helemaal geen gevolgen hebben voor de keuzes die mensen maken in de supermarkt, stelde gezondheidseconoom Lieven Annemans van de Universiteit Gent in een interview met de Belgische Radio 1. 
„De taks moet daarvoor minstens 10 tot 20 procent van de prijs bedragen en gecombineerd worden met subsidies voor gezonde producten en een uitgebreide informatiecampagne over gezonde en ongezonde producten. Daar zie ik nu niet veel van.”

Sjoerd van de Wouw van voedselwaakhond Foodwatch liet vanochtend weten dat de organisatie er nog niet uit is of een suikertaks op frisdrank voor Nederland een goed idee is. „Ik weet dat Mexico en de Amerikaanse stad Berkeley in Californië dit hebben ingevoerd en dat de frisdrankconsumptie inderdaad is gedaald.”

Wel ziet hij een taak voor de overheid om gezonde voeding te stimuleren. „Ik vind het krom dat fastfood afschuwelijk goedkoop is, terwijl gezond eten duur is. De overheid moet daar beleid voor maken, want de industrie zal een kind alleen proberen aan de cola te krijgen.”

Nederland doet het wat dit betreft niet goed, stelt Van de Wouw. „Het belastingtarief voor bronwater en vruchtensap is onlangs nog gelijkgetrokken met het tarief voor frisdrank. Het gezonde alternatief wordt zo juist onaantrekkelijk gemaakt.”

Een stoplichtsysteem op producten zou consumenten kunnen helpen om gezond te kiezen. „Het is in de EU nu tegengehouden. De industrie voert hier hard lobby tegen, want ze zijn bang dat het zal werken.”