Bush begripvol jegens Balkenende over Irak
De Amerikaanse president Bush heeft begrip voor de Nederlandse afweging over een verlenging van de militaire inzet in Irak. „De minister-president zal het gepaste besluit nemen. Het is zijn besluit en hij weet wat er op het spel staat. Hij zal deze zaak thuis afhandelen.”
Dat zei Bush dinsdag in het Witte Huis na afloop van zijn gesprek met premier Balkenende. Bush richtte zich tot de Nederlandse bevolking in een reactie op de opiniepeiling waaruit blijkt dat de meerderheid van de Nederlanders wil dat de militairen deze zomer worden teruggetrokken uit Irak. „Ik zou willen dat u zich eens in de situatie van het Iraakse volk verplaatste. Dat wil niet dat wij ons terugtrekken want het wil vrij zijn. Het is van essentieel belang dat wij zij aan zij blijven staan met het Iraakse volk”, aldus Bush.
De Amerikaanse president sprak tegenover Balkenende, die hij „mijn vriend” noemde, zijn dank uit voor de Nederlandse „steun en vriendschap.” Volgens de premier heeft Bush niet rechtstreeks gevraagd of Nederland langer in Irak wil blijven, maar is er wel gesproken over het belang van samenwerking.
Tegen het eind van hun gesprek heeft Balkenende bij Bush het belang van betrokkenheid van de Verenigde Naties (VN) bij de wederopbouw van Irak bepleit. De Amerikaanse president zou volgens de premier „een positieve houding” hebben ten opzichte van een nieuwe VN-resolutie.
De Nederlandse regering zou gebaat zijn met een uitspraak van de VN. „Ik vind het van belang dat die er komt”, aldus Balkenende. Het kabinet moet nog beslissen over een verlenging van de missie in Irak vanaf juli dit jaar. De regeringspartijen CDA, VVD en D66 neigen ertoe ermee in te stemmen.
Als de VN het optreden van buitenlandse troepen in Irak nog eens expliciet goedkeuren, stijgt de kans dat ook de PvdA haar steun geeft aan een verlenging. PvdA-leider Bos, die eerder zei dat het wel mooi is geweest in Irak, verduidelijkte dinsdag dat zijn partij alleen een einde aan de missie wil zien als de VS de regie in Irak deze zomer niet overdragen aan de VN.
Een mogelijke verlenging van de aanwezigheid van Nederlandse troepen in Irak is niet aan de orde geweest tijdens het gesprek dat premier Balkenende dinsdag had met VN-secretaris-generaal Kofi Annan. Volgens de woordvoerder van de premier is er wel gesproken over de wenselijkheid van een nieuwe resolutie voor de aanwezigheid van internationale troepen in Irak. Hoewel de huidige resolutie voldoende legitimiteit biedt voor een blijvende aanwezigheid van deze troepen, is er een discussie gaande over een verdere verbreding van de vredesinspanningen, aldus de woordvoerder. Voor een inschatting van wat er precies zal gaan gebeuren en wat de toekomstige rol van de VN gaat behelzen, is het echter nog te vroeg.