Vier andere Nederlanders dragen de ziekte bij zich. Ze zijn besmet door een Oost-Europeaan. De patiënten krijgen allen een zeer intensieve medische behandeling. De mensen uit hun omgeving worden onderzocht op eventuele besmetting. Het tuberculosefonds en de GGD denken dat ze verdere verspreiding hebben kunnen voorkomen.

De multiresistente vorm van tuberculose ontstaat als een patiënt met gewone tuberculose niet of niet goed wordt behandeld. De verwekker krijgt daardoor de kans resistentie te ontwikkelen tegen de gebruikelijke medicijnen. De ongevoelige bacterie is vervolgens met deze medicijnen niet goed meer te behandelen.

Tuberculose komt onder meer veel voor in het voormalige Oostblok. De kwaliteit van de behandeling is volgens Broekmans van een dramatisch niveau. „Ze kijken welke medicijnen ze op de plank hebben. Soms krijg je die dan toegediend. Maar soms ook niet.” In het Oostblok staat multiresistente tuberculose volgens Broekmans gelijk aan een doodvonnis.

In Nederland dienen zich jaarlijks ongeveer 1400 nieuwe gevallen van gewone tuberculose aan, ten opzichte van 7500 aan het begin van de vorige eeuw. In 60 procent van de gevallen gaat het om migranten. De gewone tuberculose is goed te behandelen. Patiënen moeten een mix van medicijnen slikken. Volgens Broekmans sterven per jaar vijf tot tien mensen aan de ziekte. Maar dat zijn volgens hem vooral oudere, verzwakte patiënten die bijvoorbeeld al kanker hebben. „Ze hebben de tuberculose hun hele leven bij zich gedragen. Op het eind van hun leven, als de weerstand is aangetast, speelt de ziekte weer op.”

De directeur uitte eind vorig jaar tijdens de viering van het honderdjarig bestaan van het tuberculosefonds ook al zijn zorg over de gevolgen van het toetreden van Oost-Europese landen. Door meer verkeer over en weer kan volgens hem een grotere verspreiding van de infectieziekte optreden. Broekmans zegt zonder triomf dat zijn bange vermoedens zijn uitgekomen. Hij roept de Europese Unie ertoe op fors te investeren in bestrijding van ziekten zoals tuberculose in Oost-Europa.

Daar Nederland vanaf 1 juli tijdelijk voorzitter is van de Europese Unie, hoopt minister Hoogervorst van Volksgezondheid de gelegenheid te gebruiken om in Europees verband maatregelen te nemen tegen de verspreiding van besmettelijke ziekten vanuit Oost-Europa. Tuberculose is er daar één van. Volgens Hoogervorst kunnen Nederlandse deskundigen helpen bij het opzetten van een goede structuur om tuberculose snel op te sporen en te behandelen.

De tuberculosebestrijding wordt in Nederland uitgevoerd door veertig lokale of regionale GGD-kantoren. Volgens het ministerie van Volksgezondheid behoort de aanpak van tuberculose in Nederland tot de beste ter wereld. Hoogervorst kondigde eind vorig jaar al een reorganisatie aan van de GGD’en. Ze hebben nu elk een eigen aanpak. De gemeenteraden bepalen hoeveel geld ze te besteden hebben. De minister wil dat de budgetten en de manieren van werken meer op elkaar worden afgestemd. Zo moeten de GGD-afdelingen beter in staat zijn uitbraken van besmettelijke ziekten zoals tuberculose, SARS en vogelgriep aan te pakken.