Deense overheid jaagt op motorbendes
De Deense overheid heeft schoon genoeg van de criminaliteit van rockers, ”zware jongens” met peperdure motorfietsen, grote auto’s en fraaie huizen, maar ook met een bijstandsuitkering en op hun belastingaangiftebiljet -als dat al wordt ingestuurd- een grote nul.
Volgens de regering in Kopenhagen is het allemaal niet meer te verkopen aan de goedwillende burgerij. Een actieplan voorziet daarom in een stelselmatige aanpak van de rockerbendes. De klopjacht is geopend. Niet alleen om hun strak georganiseerde illegale praktijken op het gebied van drugshandel, afpersing en gewelddadige incasso tegen te gaan, maar ook en met name om het gevoel van rechtszekerheid in de samenleving op te krikken.
Rockerbendes vormen in de Deense maatschappij al vele jaren een hardnekkig probleem. Honderden leden van zich motorclubs noemende criminele bendes als Hells Angels en Bandidos en hun satellietorganisaties zijn in het verleden veroordeeld, wat aanvankelijk weinig uithaalde. De activiteiten van de bendes berusten grotendeels op terreur en intimidatie, waarbij voor moord en marteling niet wordt teruggedeinsd. In het midden van de jaren ’90 woedde in Denemarken en de overige Scandinavische landen een interne rockeroorlog, waarbij de leden ook elkaar naar het leven stonden.
Sinds op de televisie openlijk -tijdens een nieuwsuitzending van de publieke omroep Danmarks Radio- vrede werd gesloten tussen de leiders van de Hells Angels en de Bandidos is de rust weliswaar weergekeerd, maar voor de maatschappij werd het er niet beter op. Integendeel. De rechterlijke macht moet het vaak laten afweten. Bij strafzaken kunnen rechters meestal geen getuigen horen, om de simpele reden dat niemand durft te verschijnen uit angst voor represailles.
Het door de minister van Justitie opgestelde pakket van maatregelen moet met name ook voor dit probleem een oplossing bieden. Zo zijn de mogelijkheden om anoniem te getuigen aanzienlijk verruimd. Dat geldt niet alleen voor burgers die getuige zijn geweest van een criminele daad, maar ook voor politiefunctionarissen.
Verder heeft de politie veel meer ruimte gekregen om te infiltreren in rockerkringen en om hun onderlinge communicatie per internet en telefoon te bewaken.
Een van de punten waarop justitie het vaak van de rockers verloor was dat hun sterke verdedigers profiteerden van inlichtingen uit de dossiers van het openbaar ministerie. Dat gaf exact inzicht in de manier waarop de politie te werk was gegaan. Voorheen kon inzicht in dergelijke dossiers slechts in zeer beperkte gevallen worden geweigerd, bijvoorbeeld als het ging om de staatsveiligheid. Zulke zwaarwegende redenen hoeven niet langer worden opgegeven om de opsporingsactiviteiten van de politie te beschermen.
Volgens bewindsvrouw Lene Espersen van het ministerie van Justitie is niet alleen de inzet van de politie gewaarborgd, maar ook die van andere autoriteiten zoals belastingdiensten en uitkeringsinstanties. Deze werken in Denemarken op gemeentelijk niveau en daarom is na overleg met de Vereniging van Deense Gemeenten de opdracht uitgevaardigd om de onderlinge coördinatie tussen deze instanties fors op te schroeven. Dat moet ertoe leiden dat een rocker niet met een bijstandsuitkering aan de haal kan gaan, omdat hij geen inkomen heeft, terwijl hij wel geld genoeg blijkt te hebben voor een levensstandaard waarvoor normaal gesproken een topsalaris nodig is.
„De massieve druk op rockers en andere georganiseerde criminelen moet worden opgevoerd en vastgehouden. Ze moeten voortdurend het gevoel hebben dat ze in de gaten worden gehouden en dat er niets wordt getolereerd”, aldus Espersen, die ook 175 extra gevangeniscellen beschikbaar heeft gesteld voor veroordeelde rockers.
In de gevangenis houdt het probleem overigens niet op, want daar blijken de bendeleden het klimaat te verzieken door zwakke gevangenen te intimideren. Espersen staat daarom niet afwijzend tegenover de gedachte om rockers in speciale gevangenissen op te sluiten of in ieder geval in gescheiden afdelingen. Op het ogenblik zitten er in Denemarken in totaal 140 rockers in hechtenis. De strategie is om er zo veel uit te schakelen -ook via veroordeling voor kleinere vergrijpen- dat de bendes worden verlamd en ze hun aantrekkingskracht op bepaalde groepen jongeren, die zich blind staren op de blinkende motorfietsen en het grote geld, verliezen.