De huidige regeringspartij, Partido Popular (PP), duikelde van 183 naar 148 zetels. Nog voor alle stemmen waren geteld eiste de PSOE de winst op en erkende PP-lijsttrekker Mariano Rajoy zijn nederlaag. PSOE-leider José Luis Rodriguez Zapatero begon zijn overwinningstoespraak met een minuut stilte voor de slachtoffers van de aanslagen. „Vandaag hebben de kiezers laten zien dat zij een andere regering willen”, zei Zapatero. De opkomst was 76 procent.

Tot afgelopen donderdag leek de PP op een overwinning af te stevenen, maar na de aanslagen beschuldigden veel kiezers de regering ervan de aanslagen te hebben uitgelokt door de oorlog tegen Irak te steunen en informatie over de werkelijke daders te hebben achtergehouden. De PSOE was tegen de oorlog in Irak, net als het grootste deel van de bevolking.

PSOE-leider José Luis Rodriguez Zapatero zei maandagochtend dat hij zodra hij een regeringscoalitie heeft gevormd, als premier is geïnstalleerd en met de andere partijen heeft gesproken, de troepenterugtrekking uit Irak zal doorvoeren. Hij komt daarmee een belofte na uit de verkiezingscampagne, waarin de Spaanse rol in de strijd tegen het terrorisme en de Spaanse betrokkenheid bij de oorlog in en wederopbouw van Irak een hoofdrol speelden.

De regering van premier José Maria Aznar gaf vrijwel direct de Baskische afscheidingsbeweging ETA, die zij de afgelopen acht jaar hard heeft bestreden, de schuld van de aanslagen. Dat wordt door velen als een politieke zet gezien, vooral sinds zondagochtend bekend werd dat een videoband is gevonden waarop een man namens al-Qaida de aanslagen opeist. Zaterdag al vonden bij diverse PP-kantoren demonstraties plaats.

„Ik was niet van plan te gaan stemmen, maar ik doe het nu toch, omdat de Partido Popular verantwoordelijk is voor de moorden hier en in Irak”, zei een kiezer in Barcelona, de 48-jarige Ernesto Sanchez-Gey. Zijn plaatsgenoot Juan Rigola, een 23-jarige bioloog, zei door de PP het vertrouwen in de politiek te zijn kwijtgeraakt. Andere kiezers betuigden juist hun steun aan de PP vanwege haar steun aan de oorlog in Irak en haar optreden tegen de ETA.

Of al-Qaida werkelijk achter de aanslagen zit, is nog onduidelijk. Op de videoband zegt een Arabisch sprekende man in een Noord-Afrikaans gewaad dat al-Qaida de aanslagen heeft gepleegd en dat meer aanslagen zullen volgen, als wraak voor de Spaanse steun aan de oorlog tegen Irak. „De aanslagen zijn ons antwoord op jullie collaboratie met de misdadiger Bush.”

De man op de video stelt zich voor als Abu Dujan al Afghani, de militaire woordvoerder van al-Qaida in Europa. Diverse Europese inlichtingendiensten hebben nog nooit van hem gehoord.