Voor Mansveld valt deze week alles samen
DEN HAAG. Voor staatssecretaris Mansveld (Spoor) valt deze week alles samen: een pittig debat over ProRail, de behandeling van haar begroting én de presentatie van het enquêterapport over de Fyra. Staat ze aan het eind van de week nog overeind?
De bewindsvrouw kwam eind september bij het eerste debat over de problemen bij ProRail nog goed weg. De Kamer zette haar dan wel min of meer onder curatele, een motie van wantrouwen van de PVV haalde het bij lange na niet.
De SP heeft er echter nog wel één klaarliggen, voor het geval de bewindsvrouw tijdens de afronding van het debat over ProRail de Kamer onvoldoende tegemoetkomt.
Als Mansveld vanavond opnieuw het vege lijf weet te redden, mag ze morgen en donderdag in de Kamer haar begroting verdedigen. De begroting waar op Prinsjesdag –als een duveltje uit een doosje– een tekort opdook bij ProRail van 475 miljoen euro voor de periode 2018-2028. Bij een onaangenaam verraste Kamer was de toon daarop meteen gezet. De kritische reacties van toen zullen deze week doorklinken bij het begrotingsdebat.
Zeker omdat vlak voor dat debat begint de parlementaire enquêtecommissie Fyra haar eindrapport presenteert. Het verslag van de commissie zal een aaneenschakeling zijn van blunders van de politiek en van de spoorwegen.
De stevigste kritiek zal uitgaan naar NS; dat bedrijf bood veel te veel geld voor het gebruik van de hogesnelheidslijn en koos daarna noodgedwongen voor een goedkope trein, die al snel niet bleek te voldoen.
Mansveld heeft in het Fyradossier niet veel fouten gemaakt. Maar zij is wel eindverantwoordelijk voor het handelen van haar voorgangers en zij zal dus fungeren als de politieke kop van Jut.
Binnenhofwatchers vragen zich af of Mansveld, die al onder vuur ligt om ProRail en haar begroting, dat overleeft. Nu dringt die vraag zich in vergelijkbare gevallen altijd op. Bepalend voor het politieke lot van Mansveld is of de coalitiepartijen haar in het zadel willen houden. Tot nu toe zijn er geen signalen dat VVD en PvdA de staatssecretaris zullen laten vallen.
Mocht Mansveld aan het einde van de week nog staatssecretaris zijn, dan is ze nog niet uit de problemen. Zolang de politiek ervoor kiest om op afstand te blijven staan van NS en ProRail, „zullen we iedere keer achter de feiten blijven aanlopen”, waarschuwde CU-fractieleider Slob al tijdens het vorige debat over ProRail.
Mogelijk komt de enquêtecommissie Fyra met de aanbeveling om de politieke aansturing van beide spoorbedrijven te verstevigen. Voor de hand ligt dat echter niet. Een meerderheid van de partijen die een Kamerlid hebben afgevaardigd naar de commissie, wil dat namelijk niet. En als ze dat wel doet, herhaalt ze slechts wat de commissie-Kuiken in 2012 ook al voorstelde. En daar is tot nu toe vrijwel niets mee gedaan.