Vier jaar geleden kocht het museum een stuk of tachtig, negentig kleitabletten van onbekende herkomst. Dat het zich bezighield met dat soort ‘achterkamertjestransacties’, had te maken met de onrust in Irak. Het museum wilde archeologische vondsten veiligstellen voor de wetenschap, desnoods door ze van smokkelaars te kopen zonder verdere vragen over de herkomst te stellen.

Een van de tabletten trok, nog voor de transactie beklonken was, de aandacht van Farouk al-Rawi, hoogleraar talen en culturen van het Nabije en Midden-Oosten aan de universiteit van Londen. Hij adviseerde het museum om in elk geval deze ene tablet voor 800 dollar aan te kopen.

Samen met zijn collega Andrew George wist hij vervolgens de letters die in de klei waren gegrift binnen vijf dagen te transcriberen en te vertalen. De twee onderzoekers schatten de tablet op een ouderdom van ruim 2500 jaar. Ze ontdekten ook dat het ging om een gedeelte van een bekende tekst: het Gilgamesj-epos.

Dit heldendicht, in zijn oudste vorm mogelijk meer dan 4000 jaar oud, is overgeleverd op verschillende kleitabletten, waarbij elke tablet een bepaald afgerond gedeelte van het verhaal van koning Gilgamesj vertelt. De nu ontdekte tekst is een deel van de vijfde tablet. Met deze vondst kunnen twintig tot nu toe onbekende regels aan het verhaal worden toegevoegd. Al-Rawi en George publiceerden hun ontdekking vorig jaar in het wetenschappelijke Journal of Cuneiform Studies, maar pas deze maand bereikte het verhaal via de website livescience.com de populairdere media.

Het epos van Gilgamesj is onder meer bekend vanwege het zondvloedverhaal dat erin voorkomt, en dat sterk lijkt op de Bijbelse geschiedenis van Noach, compleet met ark, raaf en duif. Schrijvers als Franca Treur en Frank Westerman noemden beiden ooit in een interview met deze krant het Gilgamesj-verhaal als een van de redenen om het christelijke geloof vaarwel te zeggen. Zij trokken allebei op grond van dat verhaal de conclusie dat de Bijbel niet origineel is, maar ontleend aan oudere, heidense bronnen.

Christenen die zich over het Gilgamesj-epos uitlaten, kiezen eerder voor de omgekeerde redenering: alle heidense zondvloedverhalen zijn een bevestiging van de historische werkelijkheid van de zondvloed. Vier jaar geleden schreef dr. M. J. Paul in een recensie van de nieuwste Gilgamesj-editie in deze krant: „Op grond van de datering stellen veel geleerden dat dit epos ten grondslag ligt aan wat in Genesis verteld wordt. Er is echter ook een andere mogelijkheid: de ingrijpende gebeurtenissen van de zondvloed en de ark zijn mondeling overgeleverd en na verloop van tijd opgeschreven. Door de verbasteringen in de loop van de tijd zijn details vervormd, terwijl de beschrijvingen teruggaan op gemeenschappelijke feiten. Welk standpunt men inneemt, hangt af van het geloof in de Bijbel.”