Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, zal de Europese regeringsleiders donderdag op de EU-top in Brussel vragen hun beloften na te komen. „Op nobele woorden moeten concrete acties volgen.” Ook vicevoorzitter Frans Timmermans luiddde de noodklok. „De lidstaten hebben drie weken geleden beloften gedaan, nu moeten ze leveren.”

De lidstaten hebben toegezegd de komende twee jaar 160.000 vluchtelingen over Europa te herverdelen. De eerste negentien Eritreërs vertrokken vorige week vanuit Italië naar Zweden en volgende week zouden er honderd worden herplaatst. Volgens bronnen hebben alleen Finland, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Portugal zich hiervoor aangemeld.

De bedoeling is dat het tempo van de herverdeling fors wordt opgeschroefd. Zo moeten maandelijks 1600 vluchtelingen vanuit Griekenland worden herplaatst. De eerste groep staat gepland voor volgende week. Overigens worden mensen die geen recht hebben op asiel teruggestuurd. Vanuit Italië werden vorige week 35 economische migranten teruggevlogen naar Egypte en 28 naar Tunesië.

Frontex en EASO, de Europese organisaties voor grensbewaking en asiel, hebben ongeveer duizend experts nodig, maar de lidstaten bieden er „veel te weinig”, aldus Timmermans. „Ze moeten echt aangeven hoeveel deskundigen ze dit jaar kunnen leveren.” Nederland heeft overigens een aantal deskundigen voor EASO aangeboden.

De Europese Commissie heeft 500 miljoen euro uitgetrokken voor het Syrië-fonds, 1,8 miljard voor het Afrika-fonds en 500 miljoen voor het Wereldvoedselprogramma en de vluchtelingenorganisatie van de VN. De lidstaten zouden dit moeten verdubbelen, maar de toezeggingen zijn tot nu toe zeer beperkt, aldus de commissie.

Ten slotte wordt ook de belofte om erkende vluchtelingen die in kampen in het Midden-Oosten verblijven, naar Europa te halen maar mondjesmaat nagekomen. Alleen Tsjechië, Italië en Liechtenstein hebben in totaal 132 Syriërs opgenomen.