Frans onderzoek: Kagame zit achter moord op voorganger Habyarimana
Het vliegtuig van de toenmalige Rwandese president Juvenal Habyarimana werd op 6 april 1994 neergehaald in opdracht van de huidige president Paul Kagame. Dat is de conclusie van een onderzoek dat Frankrijk zes jaar geleden instelde op verzoek van nabestaanden van de Franse bemanning van het vliegtuig, die net als Habyarimana om het leven kwam toen het vliegtuig met twee raketten werd neergeschoten. Behalve Kagame waren nog tien vooraanstaande leden van het Rwandees Patriottisch Front (RPF) bij het complot betrokken, zo staat in het onderzoeksrapport.
Kagame, die op bezoek is in België, ontkent de beschuldiging. Op een persconferentie met de Belgische premier Guy Verhofstadt sprak hij donderdag over een politiek gemotiveerd verzinsel dat bedoeld is om hem en het RPF te treffen. Hij zei tegen de krant La Libre dat het rapport gebaseerd is op een ‘belachelijke cocktail’ van informatie van de Franse autoriteiten en Rwandese dissidenten.
Verhofstadt zei dat hij met Kagame over de zaak gesproken had. Hij vond dat het rapport weinig nieuwe feiten aan het licht brengt. De beslissing van VN–secretaris–generaal Kofi Annan om de feiten beter te bestuderen, vond Verhofstadt een goed idee.
De toenmalige rebellenbeweging RPF slaagde er in juli 1994 na drie maanden in een eind te maken aan de volkenmoord onder Tutsi’s waartoe de dood van de Hutu Habyarimana de directe aanleiding vormde. Ook de Rwandese minister van informatie Laurent Nkusi wees de bevindingen van de Franse onderzoekers van de hand. Kagame, die momenteel in Brussel is, zei dat er politieke motieven achter het onderzoek zitten. Het 220 pagina’s tellende rapport dateert van 30 januari, maar moet nog worden ingeleverd bij het openbaar ministerie. De krant Le Monde berichtte woensdag over het rapport.
Tot nu toe is altijd gedacht dat het vliegtuig werd neergeschoten in opdracht van Hutu–extremisten uit het leger en de regering, die niet wilden dat Habyarimana zoals hij van plan was een akkoord over machtsdeling zou sluiten met het RPF. De Franse onderzoekers baseren hun conclusie op gesprekken met honderden mensen, onder wie een lid van het ‘commandonetwerk’ dat het vliegtuig in opdracht van Kagame zou hebben neergeschoten. De Verenigde Naties worden er in het rapport van beschuldigd het onderzoek naar de aanval op het vliegtuig te hebben gedwarsboomd. De VN zouden in het bezit zijn van de zwarte doos uit het vliegtuig, maar daar nooit iets mee hebben gedaan.
VN–secretaris–generaal Kofi Annan toonde zich woensdag verbaasd over het bestaan van het rapport. Hij zei dat het gebruikelijk is dat de VN meewerken aan onderzoeken naar zaken waar de organisatie zelf iets mee te maken heeft.
