„We hadden het gewoon fout”
NIJMEGEN (ANP). Ze bewezen dat de wetenschap jarenlang fout zat. Daarom is het „absoluut meer dan terecht” dat de Japanner Takaaki Kajita en de Canadees Arthur B. McDonald dit jaar de Nobelprijs voor Natuurkunde krijgen. Dat zegt Sijbrand de Jong, hoogleraar experimentele natuurkunde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. De Jong is de komende president van het Europees Centrum voor Kernonderzoek (CERN), de instelling achter een enorme deeltjesversneller.
Kajita en McDonald deden onderzoek naar neutrino’s. Dat zijn kleine deeltjes die in de zon ontstaan. „Elke seconde vliegen vele miljarden neutrino’s door je lichaam. Daar merk je niets van. Ze zijn niet te zien. Dat maakt het ook heel lastig ermee te experimenteren”, aldus De Jong.
Neutrino’s zijn er in drie ‘smaken’. Natuurkundigen wisten wat de zon produceert, maar dat klopte niet met metingen op aarde. Kajita en McDonald losten de puzzel op. Ze ontdekten dat neutrino’s onderweg van smaak kunnen veranderen. De Jong: „Dat kan alleen als de deeltjes een massa hebben. Tot die ontdekking was iedereen er juist van overtuigd dat neutrino’s massaloos zouden zijn, net zoals bijvoorbeeld lichtdeeltjes.” Het praktische nut daarvan is onduidelijk, maar „ze hebben ons begrip van het fundament van de natuurkunde fundamenteel veranderd. Het heeft een behoorlijk ander beeld van het heelal opgeleverd. Een beter beeld, want we hadden het gewoon fout.”