Van Du Bartas tot Margarita
Een sprookjeskasteel op de achtergrond. Zo komt Château du Bartas over op de foto die vorig jaar op de omslag van HP/De Tijd prijkte. Op de voorgrond de bewoners: prinses Margarita en Edwin de Roy van Zuydewijn, in een innige pose.
Hoe het tegenwoordig zit is onduidelijk, maar vorig jaar vormde het kasteeltje in de Gascogne in elk geval het vreedzame decor voor de geruchtmakende serie ”Oranjebitter”.
Toch zijn Margarita en Edwin zeker niet de beroemdste bewoners van Château du Bartas geweest. In de zestiende eeuw leefde hier een man wiens naam vandaag bijna vergeten is, maar die in zijn eigen tijd als de grootste dichter aller tijden werd bejubeld: Guillaume de Salluste, sieur du Bartas (1544-1590). Hij kwam er te wonen toen zijn vader in 1565 het kasteel kocht, en na diens dood vestigde hij er zich met zijn gezin. De Franse componist Arthur Honegger (1892-1955) schreef er een liedje over: „Un gascon à mine fière/ Écrit de beaux vers pompeux/ Dans cette gentilhommière.” (Een Gascogner heer met edel voorkomen/ schreef schone, verheven verzen/ op zijn kasteeltje)
Daarmee is meteen gezegd hoe Du Bartas schreef: fraai en pompeus. Hij behoorde zelf tot de hugenoten, nam dienst in het leger onder Henri IV. Zijn bijbelse dichtkunst sprak vooral de protestanten in heel Europa aan. Het beroemdst werd ”La sepmaine ou création du monde” (1579), een uitvoerige en hoogdravende beschrijving van de schepping en al het geschapene. Het werd in alle Europese landen gelezen en vertaald, om nog maar te zwijgen van de talrijke dichters die uit het werk van Du Bartas inspiratie putten voor een eigen vernieuwende, christelijke dichtkunst.
Ook in Nederland werd Du Bartas druk nagevolgd, door belangrijke dichters als Vondel, Revius en de zeventiende-eeuwse trendsetter Daniël Heinsius. Allemaal herkenden ze in zijn werk de protestantse geest, allemaal bewonderden ze de grote dichterlijkheid en diepzinnigheid. Maar na die bloeitijd duurde het niet lang of het werk van Du Bartas bezweek onder zijn eigen geleerdheid - reden waarom het vandaag volkomen vergeten is.
Tijdens de Boekenweek besteedt de redactie elke dag aandacht aan een plaats in Frankrijk in combinatie met een boek.