Conservatief Café: Zich laten inspireren, meer kunnen politici niet
GOUDA. Zijn hoogdravende politieke ideeën bruikbaar in de praktische politiek? Nee, antwoordden vrijdag drie sprekers tijdens een bijeenkomst van het Conservatief Café in Gouda. Veel verder dan doormodderen, op de winkel passen en zich een beetje laten inspireren door ideeën komen politici vaak niet.
Het politieke proces is doorgaans veel „woeliger en rafeliger” dan veel politiek filosofen veronderstellen, stelde speechschrijver Coen Brummer. Hij interviewde diverse denkers die de politiek zijn ingegaan, zoals oud-CDA-minister Klink.
Zijn gesprekspartners deelden zes observaties. Een idee kan, ten eerste, nog zo logisch zijn, als de doelgroep het niet slikt, is het politiek onbruikbaar. Discussiëren politieke denkers, ten tweede, meestal over afgebakende onderwerpen, in de praktijk schaken politici op oneindig veel borden tegelijk. „Veel problemen zijn juist met elkaar verbonden.”
Ten derde is de context bepalend: onder het kabinet-Rutte I negeerden CDA’ers en D66’ers elkaar, onder het huidige kabinet-Rutte II zoeken ze –nu beide in de oppositie– elkaar juist op.
Maakt het, ten vierde, voor een denker niet uit hoe hij eruitziet, bij een politicus is wie hij is juist wél relevant als hij zijn verhaal succesvol wil verkopen.
Filosofen kunnen daarnaast de tijd nemen om een probleem nog eens van een andere kant te bezien; politici daarentegen moeten vaak snel handelen.
Ten slotte spelen instituties een rol: wat een ledencongres beslist, heeft grote invloed op een partij.
Moeten we politici dan als „dom en kortzichtig” afserveren, vroeg Brummer zich vervolgens af. „Nee”, beantwoordde hij zijn eigen vraag. „Als je iets wilt realiseren wat juist is, moet je meedoen aan het politieke spel.”
Politiek commentator Jaap Jansen van BNR Nieuwsradio schetste dat praktisch ingestelde ministers het vaak goed doen.
Want ook al zou hij willen, aan nadenken en aan het uitwerken van ideeën komt een bewindsman domweg vaak niet toe. „Zie minister Van der Steur van Veiligheid. Het lukt hem al niet eens zijn opdrachten uit te voeren.”
CDA’ers zien het Evangelie als inspiratiebron, memoreerde hij. „Veel meer dan je laten inspireren, kun je eigenlijk niet.”
De SGP, vervolgde Jansen, „had vroeger een mooi stelsel van gedachten. Maar wat was de praktische waarde daarvan? De SGP staat nu met één teen in het centrum van de macht en realiseert daar ook dingen.”
Publicist Bart Jan Spruyt weigert echter om de politiek niet langer via goede ideeën te beïnvloeden. „Nee, politiek is te belangrijk om aan politici over te laten.”
