Bij ”hoge uitzondering” verleende minister Hennis van Defensie toestemming aan kapitein Brouwer (mariniers), majoor Blankenspoor (luchtmacht) en luitenant-kolonel Goedhart (landmacht) om hun hart te luchten tijdens een rondetafelgesprek over het ambitieniveau van de krijgsmacht. Dit naar aanleiding van een motie van SGP-fractievoorzitter Van der Staaij.

En dus zaten er woensdagmiddag vier mannen in uniform tegenover zeven politici in een zaaltje van het Tweede Kamergebouw in Den Haag. Niet alleen Commandant der Strijdkrachten generaal Middendorp beantwoordde vragen van Kamerleden, maar ook ‘gewone’ militairen van de werkvloer. Al waren ze kort van te voren wel even op het ministerie aan het Plein ontboden.

Dat het zwaar weer is bij Defensie is bekend. In 2011 schrapte toenmalig minister Hillen 1 miljard euro. En dat begint de organisatie te voelen. Militairen hebben dagelijks te kampen met tekort aan munitie, verouderde spullen, geschrapte oefeningen en een tanend moreel. “We wilden in dit rondetafelgesprek niet alleen defensie-experts horen, maar ook actieve militairen. Dat heeft wat moeite gekost, maar ze waren er”, lichtte SGP’er Dijkgraaf desgevraagd toe. “De noodzaak van extra budget voor Defensie is helder. We gaan ervoor.”

De ”kraakheldere bijdragen” (citaat VVD-kamerlid Ten Broeke) van de militairen maakten indruk op de aanwezige Kamerleden. Zo zelfs dat de CDA’er Knops geen vragen had. ”Het is opdracht van de politiek om er iets mee te doen.” Generaal Middendorp noemde Defensie ”de basisverzekering van Nederland.” Hij gaf aan dat de krijgsmacht slachtoffer is geworden van zijn eigen mentaliteit. “We zijn gewend om te improviseren en goed in het oplossen van tegenslagen.”

Of zoals kapitein Brouwer zei: ”We zijn er bedreven in geworden om aan te geven waar er bezuinigd kan worden.” De marinier schetste het beeld van een overbelaste organisatie. ”Het vet op de botten is weg, hoor je vaak. Hier en daar lijden we zelfs aan botverkalking. Als je ergens tegenaan tikt, breekt het.” Volgens defensiedeskundige Rob de Wijk zijn met het huidige defensiebudget van 8 miljard euro nieuwe investeringen nauwelijks denkbaar. ”Vervanging van onderzeeboten voor de marine gaat nog net, maar dan houdt het op.”