Dit wordt duidelijk uit een brief van mr. T. M. Willemze, hoofd juridische zaken van de Samen op Weg-kerken, die gestuurd is naar alle notarissen in het land.

„De brief wil notarissen inlichten over de juridische positie van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), die per 1 mei 2004 een feit wordt”, zei mr. Willemze vanmorgen desgevraagd. „Het schrijven is niet zozeer een waarschuwing voor gemeenten, maar is bedoeld om te voorkomen dat notarissen in problemen komen als zij hun medewerking verlenen aan dingen die niet kunnen. Zij worden daar immers op aangesproken. Het kerkelijk recht is niet zo bekend bij notarissen.”

De brief van mr. Willemze komt op het moment dat 53 bezwaarde hervormde gemeenten vorige week naar de rechter zijn gestapt om duidelijkheid te krijgen over de mogelijkheid om met behoud van geld en goederen zich te onttrekken aan de PKN.

In kringen van de SoW-kerken zijn er geen aanwijzingen dat het onttrekken van gelden al gebeurt, maar de brief moet volgens mr. Willemze vooral als een „voorzorgsmaatregel” worden gezien. Het wegsluizen van gelden is al eerder gebeurd in de kerkvoogdijkwestie, toen enkele gemeenten hun goederen onderbrachten in een stichting.

In de brief van mr. Willemze staat dat „niet valt uit te sluiten” dat hervormde gemeenten „in anticipatie op een voor hen gunstige uitkomst” bij de civiele rechter „zullen pogen om vermogensbestanddelen van de desbetreffende hervormde gemeente via een schenking of anderszins over te dragen. Voor dat geval wijzen we erop dat het hervormde gemeenten niet vrijstaat om vermogensbestanddelen te vervreemden.”

Dr. W. J. op ’t Hof, woordvoerder van de 53 bezwaarde gemeenten die naar de rechter zijn gestapt, zegt desgevraagd dat hij geen signalen heeft opgevangen dat er gemeenten zijn die bij de notaris hun geld hebben veiliggesteld. Hij keurt het ook af als het illegaal gebeurt. De Nederhemertse predikant sluit niet uit dat een enkele gemeente een dergelijke voorzorgsmaatregel heeft genomen, maar hij vindt het „behoorlijk overdreven” dat de SoW-kerken het in een schrijven aan notarissen noemen. „Een en ander laat wel zien dat de landelijke kerk alles juridisch probeert dicht te timmeren”, aldus dr. Op ’t Hof.