Mayam el Rahmouni, projectmedewerker emancipatie en maatschappelijke participatie van Diversion –een bureau voor maatschappelijke innovatie–, windt er geen doekjes om. Op scholen waar zij gastlessen geeft, bestond deze zomer veel sympathie voor de moslimextremisten die de redactie van het satirische weekblad Charlie Hebdo in Parijs overvielen en daar een bloedbad aanrichtten.

Rahmouni deed haar verhaal woensdag in de Tweede Kamer tijdens een hoorzitting over burgerschapsvorming op scholen. De Kamer praat daar binnenkort over.

Ook CDA-Kamerlid Rog had een vergelijkbare ervaring tijdens een gastles op het mbo, zo vertelde hij tijdens de hoorzitting. Daar stelden allochtone jongeren ook dat ze de aanslag logisch vonden omdat de cartoonisten „de profeet” beledigden. Eric van ’t Zelfde, schoolleider van het Hugo de Groot College in Rotterdam, zei dat het op zijn school ook lastig was op de kwestie-Hebdo aan de orde te stellen.

Overigens zijn het niet alleen moslimjongeren die een dode meer of minder niet betreuren. Als Rahmouni plattelandsscholen bezoekt met veel autochtonen, hoort ze vergelijkbare geluiden, maar dan over vluchtelingen. Daar wordt openlijk gezegd: „Asielzoekers kunnen beter verdrinken, want ze komen hier alleen profiteren van onze belastingcenten.” Volgens de projectmedewerker gelooft de nieuwe generatie niet meer in de betekenis van democratische waarden.

Burgerschapsvorming is sinds 2006 al een verplicht lesdoel voor het basis- en voortgezet onderwijs, maar uit onderzoek blijkt dat veel docenten het moeilijk vinden om thema’s als homoseksualiteit, antisemitisme en moslimterrorisme aan de orde stellen. Ze gaan het dan ook uit de weg.

Wat is dan de oplossing voor dit probleem? De aanwezigen tijdens de hoorzitting kwamen met tal van ideeën. Allereerst moet duidelijker in wet- en regelgeving komen te staan dat scholen verplicht zijn om aandacht te besteden aan burgerschap. Verder zouden scholen alleen de beste methodes moeten gebruiken. Ook werd gewezen op de mogelijkheid gastdocenten te vragen, nascholing voor leerkrachten te organiseren en zelf het goede voorbeeld te geven.

Maar of het allemaal helpt? Van ’t Zelfde stelde: „Je kunt een tien halen voor een toets over democratische waarden en toch diezelfde waarden niet delen.”