Het begint een eentonig refrein te worden. Na elke algemene beschouwingen stelt vriend en vijand weer met verbazing vast hoe soepeltjes Rutte zich door het grootste Kamerdebat van het jaar heenslaat. Geen moment vermoeid ogend, geen moment ongeconcentreerd, geen moment werkelijk in problemen.

Maar gisteren ging het hem wel érg gemakkelijk af. Zeker, de oppositie wist kabinet en coalitie er min of meer van te overtuigen dat er toch echt meer geld naar de „puinhoopbegroting” van Veiligheid en Justitie moet. Maar dat was het dan ook zo’n beetje. Voor het overige wisten Roemer (SP), Pechtold (D66), Klaver (GL) en de anderen nauwelijks enige toezegging van het kabinet los te peuteren. Rutte was weer eens ongrijpbaar.

Nee, niet op de wijze van een van zijn fameuze voorgangers, Lubbers, die met wollige en abstracte redeneringen de Tweede Kamer zich vertwijfeld deed afvragen: Zijn wij nu zo dom, of is hij zo slim? Rutte heeft een andere gereedschapskist. Bovenin ligt steevast een set complimenten en aaien over de bol. Prachtig vindt hij al die tegenbegrotingen. Een voor een loopt hij ze af, zelfs die van eenmansfractie-Van Vliet. Maar iets eruit overnemen? Nee, daar ziet hij „geen aanknopingspunten” voor.

Boos kreeg de Kamer de minister-president ook gisteren geen moment. Verwijt Roemer hem dat hij de koning in zijn Troonrede „een leugen” liet uitspreken, namelijk in de bewering dat „iedereen” er volgend jaar op vooruitgaat? Rutte weerspreekt de cijfers van de SP-leider, waarmee deze liet zien dat grote aantallen burgers er in 2016 wel degelijk op achteruit gaan, niet. En hij beticht op zijn beurt Roemer niet van leugens. Maar hij houdt tegelijkertijd overeind dat wat in de Troonrede gezegd is, klopt.

Kortom, de premier laat –het tweede instrument in zijn gereedschapskist– tegengestelde beweringen gewoon naast elkaar staan, biedt geen echte synthese aan en komt daar –raadselachtig hoe het precies werkt– steeds weer mee weg.

Ruttes derde werktuig is dat hij van zijn eigen probleem, namelijk het ontberen van een meerderheid in de Senaat, regelmatig vakkundig het probleem van de oppositie maakt. Valt er aan de lastenverlichting van 5 miljard nog iets te sleutelen? luidt de hamvraag van de oppositiefracties. „Zeker wel”, reageert een opgewekte minister-president, mits de oppositie zelf regelt dat voor wijzigingsvoorstellen een meerderheid ontstaat, zowel in Tweede als Eerste Kamer. Tegen Slob: „Met alleen maar de Christen­Unie zijn we er nu eenmaal nog lang niet.”

Wat bij Ruttes soepele gang door het Kamerdebat van gisteren, behalve zijn perfecte beheersing van de verheel-en-heerstactiek, ten slotte ook een rol speelt, is het feit dat de meest ervaren politieke zeiler van het Binnenhof dit jaar eindelijk de economische wind enigszins in de rug heeft. Het CPB spreekt na vele sombere jaren weer over lichte groei en in plaats van miljarden te moeten bezuinigen, kan de premier nu vrijgevig het snoepgoed van 5 miljard lastenverlichting rondstrooien. Of, om het in zijn eigen woorden te zeggen: „Dit zijn voor mij als minister-president de vijfde algemene beschouwingen, en in al die jaren stonden er nog nooit zo veel signalen op groen als in deze dagen.” Waarvan akte.