Groot nieuws in Israël dit weekend: Duitsland zou vluchtelingen opvangen in voormalig concentratiekamp Buchenwald, bij het Oost-Duitse stadje Weimar. Volgens een reportage in de Engelse Daily Mail wonen er 21 migranten op de plek waar in de Tweede Wereldoorlog 56.000 gevangenen omkwamen.

Zodra het nieuws vanuit Engeland de wereld inrolt, pikken vele internationale media het bericht over de vluchtelingen in Buchenwald op. Grote kranten zoals Daily Express , Russia Today en de Israëlische krant Ha’aretz berichten over het Duitse schandaal. Ook de Russische ambassade in Engeland deelt het nieuws, met als illustratie een beeld van uitgemergelde Holocaustslachtoffers. In de berichten wordt geciteerd uit interviews met vluchtelingen en zijn plaatjes te zien van twee Afrikaanse jongens in hun keukentje in de barak.

Foto’s die sociale media doen ontploffen. „Fout! Duitsland moet zich schamen! ” „What’s next?” Een vooraanstaand lid van de Nederlandse Joodse gemeenschap twittert: „Hoe bedenk je het! Duitsland huisvest vluchtelingen in voormalig nazi concentratiekamp.”

Terwijl er internationaal opwinding is over de vluchtelingen in Buchenwald, zwijgen de Duitse media in alle talen. En dat is niet omdat alles al gezegd is. De witte barrakken die bij het verhaal opdoken, blijken namelijk helemaal niet in het voormalig concentratiekamp te liggen, maar op een locatie in Schwerte, in de buurt van Dortmund en op een paar uur rijden van Weimar.

Kamp Schwerte-Ost was tijdens de Tweede Wereldoorlog een dependance van KZ Buchenwald waar zo’n 700 dwangarbeiders uit voornamelijk Oost-Europa moesten werken. Sinds de sluiting van het kamp in 1945 werd er op het terrein barakken gezet die voor verschillende doeleinden gebruikt werden: als monument, als kunstatelier en als kinderopvang.

Als er in januari dit jaar sprake van is dat op deze plek vluchtelingen opgevangen gaan worden, blijft massale verontwaardiging dan ook uit. Kritiek is er wel: Christine Glauning, directeur van het Documentatiecentrum NS-Zwangsarbeit Berlin-Schöneweide, vindt dat het geen automatisme moet zijn om het gebouw voor andere doelen te gebruiken, ook als dat in het verleden wel gebeurde. „Het gaat hier niet om een normale, geliefde plek, maar om een plaats van uitbuiting, onderdrukking en geweld.”

Glauning krijgt bijval van Birgit Naujoks, voorzitter van de vluchtelingenraad in Noord-Rijnland-Westfalen, die de beslissing van de stad „bedenkelijk, vreemd en ongevoelig” noemt. Tegenover het Duitse weekblad Der Spiegel verdedigt woordvoerder Carsten Morgenthal van de stad Schwerte de beslissing van de stad met het argument dat Schwerte nu eenmaal plekken nodig heeft om de grote toestroom van vluchtelingen aan te kunnen.

Dat Duitsland overgaat tot het plaatsen van vluchtelingen op ongewone locaties is niet verwonderlijk. De massale toestroom van vluchtelingen vraagt steeds meer van de lokale overheid. Overal in het land worden migranten ondergebracht in sporthallen, leegstaande hotels en, zoals bijvoorbeeld in de stad Hannover, in lege kerkgebouwen.

Voorlopig lijkt er geen eind te komen aan de stroom nieuwkomers: Duitsland verwacht in 2015 zo’n 1 miljoen vluchtelingen te verwelkomen.