De twee christelijke fracties, CDA en ChristenUnie/SGP, pleitten vurig voor het referendum. De drie niet-confessionele partijen, die werken aan een initiatiefvoorstel voor winkelopening op zondag, wuifden de volksraadpleging als „een overbodig instrument” weg.

Volgens ds. D. Riemens, mede-indiener van het burgerinitiatief, is het een must dat de Nijkerkers hun mening uiten over het item, waarop het oude college met CDA en CU/SGP eind juni viel. „Onvoldoende is bekend wat de inwoners en de winkeliers vinden. Luister naar de bevolking, dan weet je het. Wie zonder het referendum zijn eigen gang gaat, vervreemdt de burgers van de politiek.”

De inspreker van de ondernemersvereniging Hoevelaken stelde daar tegenover dat de 34 leden van zijn organisatie unaniem voor gelijke regelgeving ten opzichte van Amersfoort zijn, ook de kleine middenstanders die zelf hun winkel niet zullen openen. „We moeten kunnen concurreren met de winkels in de naastgelegen Amersfoortse wijk Vathorst. Volgens een onderzoek deed een meerderheid van de Hoevelakers al weleens een boodschap op zondag in Vathorst. Een referendum is jammer van het geld. De gemeente kan die 100.000 euro die het kost, goed voor andere zaken gebruiken.”

CU/SGP-fractievoorzitter Boer erkende de moeilijke positie van de Hoevelakense winkeliers. „Maar Nijkerk hoeft niet hetzelfde te doen als Amersfoort. De landelijke politiek heeft de beslissing over de koopzondag bij de gemeenten neergelegd.” Boer acht het kwalijk dat de VVD, Pro21 en De Lokale Partij (DLP) zich „zonder enig politiek debat” uitspreken voor de koopzondag. „U durft het referendum niet aan.”

CDA-voorman Van Ruler verweet de drie partijen dat zij in strijd met hun dinsdag gepresenteerde coalitieakkoord handelen. „Daarin staan fraaie zinnen dat u meer in gesprek gaat met de burger en luistert naar de samenleving. Nu doet u twee dagen later al het tegenovergestelde. In het verleden waren PRO21 en DLP sterk voor burgerinitiatief en referendum. Jammer dat ze zich laten meeslepen door de VVD, die op het punt van de koopzondag enorm onder druk wordt gezet door sommige ondernemers.”

De nieuwe coalitiepartijen maakten in hun bijdragen duidelijk dat zij de individuele vrijheid van burgers en ondernemers vooropstellen. De VVD was daarin heel stellig. „Ook wanneer in het referendum een meerderheid tegen winkelopening op zondag zou zijn, willen wij nog steeds de minderheid de ruimte geven.”

Over twee weken, 24 september, neemt de gemeenteraad een definitief besluit. Gezien de verhoudingen in de raad is het aannemelijk dat het burgerinitiatief met veertien tegen dertien stemmen wordt verworpen.