Dat heeft de bewindsvrouw woensdag toegezegd tijdens een overleg met de Tweede Kamer over de voortgang van het Programma Aanpak Stikstof (PAS), dat op 1 juli is ingegaan.

Verschillende Kamerleden toonden zich bezorgd over toename van de stikstofuitstoot over de grens. „De ruimte voor onze landbouw mag niet door het buitenland worden opgeslokt”, verwoordde VVD-Kamerlid Lodders. Volgens Geurts (CDA) houden België en Duitsland bij de uitbreiding van hun industrie geen rekening met de gevolgen voor kwetsbare natuurgebieden in Nederland.

Het PAS is een aanvulling op de Natuurbeschermingswet, die agrarische en andere bedrijven in de buurt van Natura 2000-gebieden de mogelijkheid biedt om uit te breiden. Sommige bedrijven zaten onder de oude regelgeving al jaren ”op slot”.

Als de stikstofuitstoot, die met een speciaal programma wordt berekend, door een geplande uitbreiding weinig toeneemt, kunnen bedrijven volstaan met een zogeheten melding. Boven een bepaalde grenswaarde moeten ze een Natuurbeschermingswetvergunning aanvragen.

Sinds 1 juli zijn bij de provincies, die in dit verband het bevoegd gezag zijn, ruim 900 meldingen gedaan en ruim 1300 vergunningen aangevraagd, zo schreef Dijksma deze week aan de Kamer. Verreweg de meeste meldingen en aanvragen komen uit de landbouw.

Op 1 september was bij twaalf natuurgebieden de voor meldingen gereserveerde hoeveelheid toegestane extra stikstofuitstoot opgeraakt. Wie daar nu nog zijn bedrijf wil uitbreiden, moet een vergunning aanvragen. Volgens Geurts kost dat de boeren extra geld. Dijksma zei echter dat provincies de bevoegdheid hebben om stikstof uit de zogeheten ontwikkelingsruimte, gereserveerd voor vergunningen, over te hevelen naar de meldingsruimte. Het is aan de provincies zelf om te beslissen of ze daarvoor kiezen.

De bewindsvrouw waarschuwde dat de ruimte die er voor ontwikkeling is, eindig is. „Er komt een moment dat het bedrijfsleven extra ruimte moet gaan verdienen”, zei ze. Bedrijven moeten dan maatregelen treffen die de stikstofuitstoot ”aan de bron” naar beneden brengen.

Dijksma herhaalde haar eerdere toezegging, dat de landbouw 56 procent van de milieuwinst die de sector zelf door technische maatregelen heeft bereikt, mag benutten voor nieuwe activiteiten. Geurts zei signalen te hebben dat andere sectoren daarvan profiteren, maar de staatssecretaris sprak dat tegen. „Mijn handtekening staat eronder, daar mag u mij aan houden.”