Dorpsdokter Kruithof na bijna veertig jaar met pensioen
NOORDELOOS. Bijna veertig jaar terug ging Jan Kruithof (65) als huisarts aan de slag in het Zuid-Hollandse dorp Noordeloos. Onlangs werd dochter Marleen zijn opvolger. „Maar mijn tas staat klaar. Als Marleen of een andere collega omhoog zit, weten ze me te vinden.”
Van jongs af aan wilde Kruithof –geboren in Stavenisse– arts worden. „Onze huisarts in Zuid-Beijerland maakte veel indruk op me. Ik had ooit keelpijn en hij maakte me beter. Mensen helpen, dat wilde ik ook. De sfeer in een ziekenhuis trok me niet aan. Ik zocht de omgang met mensen; mooi om hun levensloop mee te maken.”
Met zijn vrouw trok hij als waarnemer door het land en kwam hij uiteindelijk in Noordeloos terecht. „De huisarts daar zocht –mede op aandrang van zijn collega in Hoornaar– een degelijke opvolger, iemand met een kerkelijke achtergrond die paste in de streek. Wij konden de toets der kritiek doorstaan. Voor mij was de praktijk precies wat ik zocht. Het platteland trok. We waren apotheekhoudend huisarts, deden bevallingen, dat heb je niet in de stad. Tot op de dag van vandaag is dat zo gebleven.”
In de beginjaren hield hij praktijk aan huis. „De mensen kwamen nog niet op afspraak, ze vielen zo binnen. Soms was het zo druk dat de patiënten tot op de trap zaten. Als de medicijnen op waren, zetten ze hun doosje in een kastje. ’s Avonds kwamen ze kijken of het gevuld was. De buitendeur bleef open, het licht aan, mensen liep zo maar door de gang. Ach, dat kon toen nog.
Ik deed mijn visites nogal eens op de motor. Ik ging er ook mee naar vergaderingen.””
Kruithof voelt zich thuis in Noordeloos, leerde de volksaard waarderen. „De mensen zijn behoudend, zelfstandig en zelfbewust: ze zijn trots op hun dorp. Ze gaan niet gauw naar de dokter, kijken het eerst even aan. Als sommige patiënten belden, wist je: dit is serieus. Daarnaast zijn ze nuchter. Ze raken niet gauw van de kook. Ooit kwam hier een boer binnen met een gat in zijn hoofd. Tijdens een overval op het postkantoor joeg hij de gemaskerde schurken weg. Hij had het pistool van ze afgepakt, dacht dat het speelgoed was.”
Sommige ontwikkelingen gingen het dorp grotendeels voorbij. „Door de claimcultuur is voor zorgverleners voorzichtigheid geboden. Dat geldt in Noordeloos veel minder. Hier kon ik mezelf zijn. Tijdens mijn werk bij de huisartsenpost in Gorinchem moest ik meer opletten: voor je het weet, heb je een klacht aan je broek.
„Vroeger had je bijna altijd dienst, ook ’s avonds en in de weekenden”, zegt Kruithof. „Bij problemen liepen mensen binnen en ze werden op alle tijden geholpen. In de loop der jaren is de zorg ingewikkelder geworden. De hele dag ben je bezig om vinkjes te zetten en te kijken of de procedures kloppen. Dat vergt zo veel tijd dat je bijna vergeet dat het om de patiënten gaat. Het doel is minder fouten te maken; door al die administratieve rompslomp zou het juist misgaan.”
Dochter Marleen zet de praktijk voort. „Als peuter leerde ze lopen in de wachtkamer en werd ze door de patiënten voorgelezen.”