Arjo wil het als beste baas nog beter doen
De medewerkers van Arjo Nederland vormen zo’n hechte gemeenschap dat ze in hun vrije tijd samen motorrijden, skiën en bloemschikken. „Natuurlijk moet je dat niet overdrijven”, zegt Rob Burgers. „Iedereen heeft recht op een privé-leven.” De gedrevenheid van de algemeen directeur om de arbeidsomstandigheden van zowel cliënten als collega’s te optimaliseren, werpt echter vruchten af.
Niet zonder reden werd de marktleider in tilhulpmiddelen en desinfecteerapparatuur in Tiel uitgeroepen tot beste werkgever van 2004. Wie goed doet, goed ontmoet. Volgens dit principe probeert het van oorsprong Zweedse bedrijf met mensen om te gaan. Dat was ook het uitgangspunt van Arne Johansson, oprichter van Arjo. Hij ontwikkelde in 1957 een verrijdbare stretcher waarmee zijn gehandicapte zus op een ingenieuze manier in en uit bad kon worden getild. Daarmee werd de basis gelegd voor een bedrijf dat nu wereldfaam geniet.
Arjo Nederland, bijna 25 jaar oud en sinds 1995 behorend tot de Getinge-groep, noemt zich op dit terrein specialist. Het assortiment, dat „een paar honderd” producten omvat, varieert van elektrische tilhulpmiddelen, bad- en douchesystemen tot bedpanspoelers en aankleedtafels. De ruim honderd medewerkers realiseerden in 2003 een omzet van 23 miljoen euro.
„De thuiszorg en de meeste Nederlandse gezondheidszorginstellingen zijn klant”, vertelt Burgers. „We bieden totaaloplossingen op het gebied van arbeidsomstandigheden in alledaagse en belangrijke situaties, zoals toiletbezoek, douchen, baden en therapie. Onze hulpmiddelen zijn gemaakt om minder mobiele cliënten zo te verplaatsen dat de verzorgenden zich niet in allerlei bochten hoeven te wringen of ongelukkige houdingen moeten aannemen. Verder proberen we de belasting voor de cliënten tot een minimum te beperken.”
Dankzij de vergrijzing is er sprake van een groeimarkt, wat volgens hem niet betekent dat de orders komen aanwaaien. „Als missionarissen moeten we potentiële klanten overtuigen dat onze producten zorgvriendelijk en rendabel zijn en een leven lang meegaan. Je legt bijvoorbeeld uit dat een elektrische douchetoiletstoel onnodig tillen voorkomt, werken in een ergonomisch goede houding bevordert en handelingen sneller doet verlopen.”
De missie -de kwaliteit van werk(omstandigheden) en zorg(verlening) bevorderen- geldt ook voor het eigen personeel. „Dat bereik je juist door een inspirerende werkomgeving. Veel collega’s werken thuis of bezoeken klanten. De besparing die dat opleverde is geïnvesteerd in de kwaliteit van flexibele werkplekken”, zegt Burgers tijdens een rondleiding door het hoofdkantoor. Het moderne pand rust voor een deel op palen, waarin niet iedereen de link naar het Borneose longhouse zal ontdekken. De directeur, die voorheen onder andere in Indonesië werkte, zag in de jungle hoe veel gezinnen in zo’n langgerekte woning op palen met elkaar samenleefden. Hij gelooft in dat cultuurmodel.
Te midden van bloemen, planten en veel kunstobjecten bevinden zich bureau’s die zelfs tot stahoogte verstelbaar zijn. „Goed voor de bloedcirculatie. Wie flexibel werkt, reageert ook flexibeler op nieuwe marktomstandigheden.”
De personeelsleden -veel ergo- en fysiotherapeuten en voormalige verpleegkundigen- moeten zich blijvend ontwikkelen. „Dat toetsen we onder meer tijdens zogenaamde 360-gradenevaluatie’s, waarbij iedere medewerker van collega’s verbeterpunten krijgt aangereikt. Van de loonsom gaat standaard 5 procent naar training.” Goede prestaties worden beloond. Zo mochten de winnaars van een kwaliteitsexamen een weekend naar Barcelona.
Behalve flexibel is Arjo weinig hiërarchisch. De vierhoofdige directie beschikt evenmin over een vaste werkplek. „We zitten niet in een ivoren torentje”, vertelt Burgers, wiens laptop op een ”concentratiewerkplek” zoemt. „Op basis van respect, verantwoordelijkheid, dienstbaarheid en wijsheid denkt en beslist iedereen mee. Die gedeelde waarden bouwen vertrouwen op en scheppen een gemeenschap. Werknemers moeten sociaal en emotioneel functioneren. Zowel klantgericht als collegagericht.”
Het sociaal jaarverslag staat dan ook vol foto’s van koekjes bakkende, muziek makende, zeilende en pony mennende medewerkers. „Mensen die bij Arjo werken hebben wat voor anderen over. Die houding wordt beloond. Wie vrijwilligerswerk doet voor de doelgroep van het bedrijf ontvangt daar maximaal een week betaald verlof per jaar voor. We beschouwen onze werknemers als het kapitaal van onze onderneming. Onze drijfveer is: het optimale uit mensen halen en hun kansen bieden. Het investeren in mensen betaalt zich vanzelf terug. Op de meest onverwachte momenten.”
De organisatie Great Place to Work riep Arjo Nederland vorige maand uit tot beste werkgever van Nederland in 2004. Was Burgers verbaasd? „We hebben meegedaan om te kijken of we op het goede spoor zitten. We dingen in april mee naar de Europese titel en ontvangen dan ook het juryrapport. Daar rollen ongetwijfeld verbeterpunten uit. We doen veel voor onze medewerkers, maar de kunst is om het steeds beter te doen.”