ECB benadrukt haar onafhankelijkheid
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft haar onafhankelijkheid nog eens benadrukt. Zij besloot donderdag de rente in de eurozone ongewijzigd te laten en negeerde daarmee pleidooien vanuit de politiek voor een verlaging.
President Jean-Claude Trichet en de overige leden van de raad van bestuur waren in Frankfurt bijeen voor het maandelijkse beraad over de hoogte van de officiële intrest. Conform de verwachting van de meeste analisten zagen zij af van een ingreep. Zij handhaafden het voornaamste tarief op het historisch lage niveau van 2 procent. „We hebben geconcludeerd dat de huidige invulling van het beleid passend blijft”, heette het in de toelichting die Trichet verstrekte.
In zijn uiteenzetting viel evenmin iets te bespeuren wat we kunnen interpreteren als een signaal voor een neerwaartse aanpassing in de nabije toekomst. Het ziet er dus naar uit dat de monetaire autoriteiten voorlopig niet in actie komen. De commentaren van de bank duiden op tevredenheid over de ontwikkelingen die zich thans aftekenen: de inflatie is onder controle en de economie trekt geleidelijk aan.
Eurostat, het bureau voor de statistiek van de EU, deelde donderdag mee dat de groei in het eurogebied in het voorbije vierde kwartaal 0,3 procent heeft bedragen, na een resultaat van 0,4 procent in de drie maanden ervoor. Trichet rekent er naar zijn zeggen op dat het conjunctuurherstel in de loop van 2004 in kracht zal toenemen. De ECB publiceerde in december een prognose van 1,6 procent voor dit en van 2,4 procent voor volgend jaar.
De spelregels schrijven voor dat zij zich primair dient te wijden aan het waarborgen van prijsstabiliteit. Zij hanteert daarom de rente in de eerste plaats als een instrument om de inflatie te beteugelen. Daarbij streeft zij ernaar dat die de 2 procent niet overschrijdt en dat die ook niet te ver onder die grens zakt. Het beeld oogt in het licht van die doelstelling gunstig. In februari daalde het tempo van de geldontwaarding tot 1,6 procent, het laagste peil in meer dan vier jaar.
Ondertussen staat de ECB onder forse druk van politici en bedrijfsleven. Vorige week zei de Duitse bondskanselier Schröder in een interview op de televisie dat er goede reden is om te reageren op de hoge koers van de euro, die een belemmering voor de export vormt. Vrij vertaald mogen we dat aanmerken als een aansporing tot een renteverlaging. Die vermindert de aantrekkelijkheid om eurotegoeden aan te houden en zorgt wellicht voor een verzwakking van de ruilvoet ten opzichte van de dollar. Zijn minister van Economische Zaken en de voorzitter van de industriewerkgevers lieten zich in eenzelfde zin uit.
De Franse premier Raffarin en Belgische en Italiaanse bewindslieden deden recent eveneens een oproep uitgaan om geleend geld goedkoper te maken. Voor een te hoge inflatie hoeven we niet bang te zijn, terwijl de economische groei na de zware inzinking best een oppepper kan gebruiken en aan het valutafront een goedkopere euro de uitvoer zal stimuleren; dat zijn de overwegingen bij de aanmaning van deze en gene zijde aan het adres van de ECB.
Maar een dergelijke bemoeienis werkt meestal averechts, leert de ervaring. De centrale bank hecht immers aan haar autonomie en wenst die graag te bewijzen door tegen de stroom in te roeien. Trichet zit pas vier maanden aan het roer en moet zijn reputatie nog vestigen. Hij wil uiteraard tegenover de financiële wereld niet op enige wijze de indruk wekken dat hij gevoelig is voor de opinie van de buitenwacht.
Daarom verzekerde hij op zijn persconferentie: „We horen die geluiden, we luisteren ernaar, maar we nemen onze beslissingen, overeenkomstig de verdragsbepalingen, in volstrekte onafhankelijkheid. We zijn niet te beïnvloeden, in geen enkele richting.”
Trichet had bij zijn optreden ook nog, zoals hij zelf zei, een boodschap voor het publiek, bedoeld om het vertrouwen van de burger in de toekomst te vergroten, wat van cruciale betekenis is om de economische motor verder aan te zwengelen. Wij garanderen u dat de prijzen niet ontsporen en beschermen daarmee de koopkracht van uw geld, beklemtoonde hij. Daaraan voegde hij als aanbeveling toe: „Het is tijd om te consumeren.” Kopen, luidt dus het devies vanuit Frankfurt, om ons op die manier definitief te onttrekken aan de recessie.