Festival Oude Muziek op zoek naar Engelse ziel
Op het Festival Oude Muziek, dat van 28 augustus tot en met 6 september in Utrecht wordt gehouden, staat Engelse muziek centraal.
Het jongste nummer van het tijdschrift Oude Muziek preludeert op het festivalthema. Terwijl Europa rond het jaar 1600 massaal overgaat op muzikale vernieuwingen uit Italië, blijft Engeland onbewogen. Het land heeft eigen tradities en voelt de noodzaak niet zo van een ”seconda pratica”, zoals de nieuwe stijl heet. Ook bemoeilijkt de politieke toestand de contacten met het vasteland. In het midden van de zeventiende eeuw woedt er een burgeroorlog in Engeland. Het hof wordt verbannen naar Frankrijk en de theaters gaan op slot.
Na de restauratie van de monarchie in 1660 wordt de anglicaanse muziekpraktijk hervat en wordt muziek een geliefde vrijetijdsbesteding. Een sleutelfiguur in deze herleving is koning Charles II. Onder zijn bewind dringen langzamerhand buitenlandse invloeden het land binnen. Rond het jaar 1700 kent Londen een publiek muziekleven dat qua dynamiek en diversiteit in Europa zijns gelijke niet kent, schrijft Sophie Taes in haar artikel ”Het Londen van Händel”.
In het themanummer van het tijdschrift Oude Muziek komen vragen aan de orde als: Hoe Engels is de Engelse muziek uit de middeleeuwen eigenlijk? Welke culturele invloed hadden de hugenoten op het eiland? Wie waren de zogeheten virginalisten, die de groeiende Engelse burgerij in staat stelden om thuis te musiceren? Het accent van het festival komt te liggen op de renaissance en de vroege barok. Zo worden er concerten gegeven rond de Tudor-polyfonie, met werken van Sheppard, Taverner en Tye; elizabethaanse virginalisten, met werken van Bull, Gibbons, Farnaby en Byrd; en consortmuziek, met werken van Lawes, Jenkins en Tomkins.
Een belangrijke rol speelt de componist Henry Purcell. Hij werd liefkozend de ”Engelse Orpheus” genoemd. „Veel van zijn tijdgenoten zullen hem hebben benijd om zijn talent om zulke sensuele en aantrekkelijke muziek te schrijven”, meldt het programmaboekje. „Maar dezelfde Purcell schreef ook de meest bizarre en schokkende dissonanten.” Purcell studeerde bij John Blow, die in 1669 zijn post als organist van Westminster Abbey afstond ten gunste van zijn briljante leerling.
Minder bekende tijdgenoten van G. F. Händel krijgen een plek onder het kopje: ”Out of Handel’s Shadow”. Het gaat om collega’s en rivalen van Engelands grootste componist, zoals Avison, Boyce en Stanley, de in Engeland werkzame Italianen Bononcini en Geminiani, en de Nederlanders De Fesch en Hellendaal.
En natuurlijk komt ook Händels muziek aan bod – vooral zijn repertoire dat zelden te horen is, zoals de klavierwerken en viool- en traversosonates.
Meer informatie: www.oudemuziek.nl
