Elk eiland is anders en daarom verschillen de duurzaamheidsprojecten, zegt Ameland. Om elkaar op de hoogte te houden over de voortgang, komt Ameland samen met Texel, Vlieland, Schiermonnikoog en Terschelling twee tot drie keer per jaar bijeen. Maar met nog vijf jaar te gaan rijst de vraag of het alle eilanden gaat lukken om volledig energieneutraal en zelfvoorzienend te zijn.

De tijd begint aardig te dringen, zegt een woordvoerder van Texel. „Maar we hebben al veel gedaan.” De gemeenten Texel en Vlieland zeggen nadrukkelijk dat de haalbaarheid afhangt van de politiek. „We schuiven op dit moment de deadline niet vooruit, maar of het haalbaar is is nog de vraag. Zouden we een of meer windturbines mogen plaatsen, dan lukt het bijvoorbeeld wel”, aldus Vlieland.

Op Texel verdient 80 procent van de mensen zijn geld aan toerisme. Sommige bewoners vinden het storend om duurzaamheid een plek te geven in een natuurgebied, toch gaat de overgrote meerderheid van de bewoners er in mee. „Ruim een derde van de bewoners heeft al zonnepanelen op hun dak. Dit is opvallend meer dan bij andere gemeenten.”

Het halen van de doelstelling van 2020 zal lastig zijn, zegt Schiermonnikoog. „Dit neemt niet weg dat we als gezamenlijke Waddeneilanden blijven proberen om zo ver mogelijk te komen en ook na 2020 zullen doorgaan.” Op het gebied van water is het kleinste bewoonde Waddeneiland al zelfvoorzienend. Ook rijden er bijvoorbeeld elektrische bussen op het eiland en zijn er op de gemeentelijke werkplaats zonnepanelen geplaatst.

De woordvoerder van Ameland kon nog niet zeggen of het eiland zijn doel over vijf jaar kan bereiken. „Theoretisch is het haalbaar, maar in de praktijk heeft het nog veel tijd nodig om mensen enthousiast te maken.” Volgens de woordvoerder hebben ze nog een lange weg te gaan, maar er is ook veel draagvlak. Zo is een derde van de bevolking al lid van een energiecoöperatie.

Ook op Terschelling is de behoefte om zelfvoorzienend te zijn sterk aanwezig bij eilandbewoners. Het eiland doet onder meer mee met de Nationale Duurzame Huizenroute. Zo moeten steeds meer bewoners enthousiast worden om hun huis te verduurzamen. Ook rijden er elektrisch aangedreven deelauto’s op het eiland. In de toekomst wil de gemeente verder werken aan het verduurzamen van scholen.