Ze las het in de krant To Vima, vertelt ze. De genoemde controle blijkt heel wat ongecontroleerde handel tot gevolg te hebben. Zo halen handelaren in meel geld op bij bakkerijen –die dagelijks contanten binnenkrijgen– en trekken op eigen houtje, met een zak geld, rechtstreeks naar de boeren. Ze bieden een lage prijs voor meel van hoogwaardiger kwaliteit dan het geïmporteerde meel. De betaling heeft plaats onder tafel.

Ook onder boeren is contant geld het devies: in de zomer hebben ze bestrijdingsmiddelen nodig voor hun tomaten en katoenteelt. Ze gaan overstag en accepteren een slechte deal. Handelaren zijn de grote winnaars in deze zwarte handel. Maar de boeren en de Griekse economie zijn de verliezers.

De echtgenote van de bakker, een wat oudere vrouw, buigt zich naar me toe en zegt met een frons op haar gezicht: „Ik vrees dat de toestand in de herfst verder zal verslechteren. Het is nu afwachten hoe de overeenkomst op 20 augustus eruit zal zien.” Ik hoor het veel om me heen: de angst voor wat ons morgen staat te wachten.

Maar de kapitaalcontrole blijkt ook positieve gevolgen te hebben: de banken hebben de afgelopen weken 1 miljoen betaalpasjes uitgegeven. Het aantal betalingen met pasjes in supermarkten en benzinestations verdubbelde. Op het platteland verdriedubbelde het gebruik zelfs. Nog steeds kunnen Grieken contant geld opnemen met een limiet van 
420 euro per week. Het betalen met plastic geld kent geen limiet, al kunnen nog steeds geen betalingen naar het buitenland worden uitgevoerd.

Met dit laatste hebben jonge ondernemers, van wie sommigen bewust terugkeerden uit het buitenland om hun vaderland „iets terug te geven”, grote moeite. De vrouw die met haar partner het bedrijfje in kleding en accessoires Zeus en Dione oprichtte, met als doel banen te creëren, zegt dat ze zelf ritsen uit het buitenland moet ophalen, waardoor ze veel duurder uit is. „Waar ik me het meest zorgen om maak, is de braindrain, het wegtrekken van goedgeschoolde jongeren uit Griekenland. De groei van de economie moet het hebben van jonge ondernemers”, vindt ze. „Ga niet weg”, is dan ook haar advies.

Een groep van vier vrienden in Thessaloniki liet ook de moed niet zakken en zette midden in de Griekse crisis een eigen bier­brouwerij op. Ze hebben achtergronden in de voedseltechnologie en chemie en zijn vast van plan om van hun bier, Ali, hét biertje van Thessaloniki te maken. Maar ook zij zijn afhankelijk van de import, want alle flessen komen uit het buitenland.

De minister van Financiën liet zich dinsdag gematigd optimistisch uit over de gesprekken van de Griekse regering met het kwartet van de Europese Commissie, het IMF, de ECB en het noodfonds ESM, waarbij herkapitaliseren van de banken en privatiseringen centraal stonden. Iedereen hoopt op een voorspoedige voort­zetting, zodat de bedrijvigheid op alle fronten van de Griekse markt straks weer op gang komt. En wij onze dagelijkse verse broodjes kunnen blijven kopen.

Geertje Spiliotopoulou, afkomstig uit Nederland, is getrouwd met Vassilis en woont in Griekenland. Ze hebben een zoon en een dochter.