Een gratis verblijf op een recreatiepark aanbieden aan mensen die op of onder bijstandsniveau leven en minimaal vijf jaar niet op vakantie zijn geweest. Met dat doel werd in 2011 de Vakantiebank opgericht. Met het weggeven van 400 vakanties maakte de stichting een vliegende start. Vorig jaar kwamen de activiteiten, mede door wijzigingen in het bestuur, op een laag pitje te staan. Dit jaar voerde de organisatie na 200 aanmeldingen een stop in.

Deelnemers worden zorgvuldig gescreend, zegt coördinator Erik van Diepen. Hun aanvraag moet zijn voorzien van een „duidelijke motivatie” en een overzicht van inkomsten aan de hand van bankafschriften of jaaroverzichten. Elke aanvraag die een kans maakt, wordt door drie mensen onafhankelijk van elkaar beoordeeld. Daarbij zijn deskundigen van onder meer het Leger des Heils, de Voedselbank Groningen en stichting Humanitas betrokken, legt Van Diepen uit.

Naar verwachting kunnen er deze zomer uiteindelijk tachtig gezinnen op vakantie. De coördinator hoopt volgend jaar weer op 300 tot 400 gratis vakantieweken uit te komen. Opgetogen: „Ik loop net op een bungalowpark in het Friese Bakkeveen. De eigenaar van een supermarktketen wil hier vanaf volgend jaar twee bungalows ter beschikking stellen voor onze stichting.”

Barbecue

De Stichting Vakanties Minima Walcheren, die tien jaar geleden werd opgericht, zag het aantal aanmeldingen de afgelopen jaren fors toenemen. In 2013 namen zeventig personen deel aan een gezamenlijke vakantieweek in de zomer. Vorig jaar verdubbelde dat aantal tot 140. Deze week zitten 270 deelnemers via de stichting op een park in het Limburgse Arcen, vertelt secretaris Jos Vaessen.

De vakanties kunnen goedkoop worden aangeboden –40 euro per volwassene, 25 euro per kind– dankzij subsidies van de drie gemeenten op Walcheren en sponsoren. Bij de prijs is de busreis inbegrepen, evenals alle maaltijden en een bezoek aan een attractiepark. Gezinnen ontbijten in hun eigen huisje en dineren 
’s avonds samen in het restaurant. Ook staat er een barbecue op het programma.

De groeiende belangstelling heeft te maken met „de doorwerking van de crisis en de toenemende bekendheid van de stichting.” Als een gezin de eigen bijdrage niet kan betalen, springt soms een instantie zoals de sociale dienst bij, weet Vaessen.

Het gratis aanbieden van een vakantieweek is voor de stichting „financieel niet haalbaar. De ervaring leert dat de meesten de beperkte kosten kunnen betalen. Ze kunnen er een jaar voor sparen, al besef ik dat dit makkelijk gezegd is als je zelf niet elk dubbeltje hoeft om te draaien.”

Behalve de zomerweek voor gezinnen organiseert de stichting jaarlijks een reis naar het buitenland voor 30-plussers zonder thuiswonende kinderen, onder wie veel senioren. Deze compleet verzorgde trip, waarvoor minima 250 euro betalen, trekt gemiddeld vijftig deelnemers.

Groei doelgroep

Stichting Weekje Weg organiseert al 35 jaar vakanties voor mensen met een krappe beurs. Ze werkt samen met gemeenten, die 60 procent betalen van de kosten van de vakanties van haar inwoners via Weekje Weg. De rest wordt onder meer gefinancierd uit sponsorgelden.

Dit jaar gaan circa 300 gezinnen met Weekje Weg op vakantie. „Sommige steden vragen een eigen bijdrage van circa 40 euro per deelnemer, andere zorgen ervoor dat mensen gratis weg kunnen”, zegt coördinator Sacha Engelschman.

Terwijl de doelgroep „flink toeneemt” staat het werk door bezuinigingen bij gemeenten onder druk, merkt Engelschman. „Vijftien jaar geleden werkten we samen met twintig gemeenten en ging het jaarlijks om zo’n 500 gezinnen. Nu doen er tien gemeenten mee, waaronder Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Leiden en Smallingerland.”

Leiden was indertijd de eerste gemeente die met Weekje Weg samenwerkte. „Daar ligt nu een voorstel op tafel om de steun aan onze stichting uit de begroting te halen. Dat zou heel jammer zijn.”

Kerken

Ook kerken springen bij om mensen met een minimuminkomen op vakantie te kunnen laten gaan. Een totaaloverzicht heeft Meta Floor, projectmanager binnenlands diaconaat bij Kerk in Actie, uitgaande van de Protestantse Kerk in Nederland, echter niet. Ze wijst erop dat de steun vaak via plaatselijke diaconieën loopt, die soms een vakantie geheel of gedeeltelijk vergoeden.

In christelijke kring is ook stichting Zo’n vakantie actief. Die wil mensen „met name uit de gereformeerde en reformatorische kerken die door financiële omstandigheden niet op vakantie kunnen, toch een fijne, kosteloze vakantie bezorgen.” Het gaat vooral om een verblijf in caravans op diverse campings.

Zowel in 2013 als in 2014 werden er ruim dertig aanvragen gehonoreerd. Dit jaar blijft de teller steken op 21, laat woordvoerder Otte Verbeek weten. „Enkele gezinnen die al eerder van ons aanbod gebruik hebben gemaakt, moesten we nu teleurstellen, omdat de periode waarin we de vakanties aanbieden dit jaar door organisatorische redenen korter is dan normaal. Volgend jaar gaan we die weer iets oprekken.”