Er zit een natuurlijk fenomeen achter de raadselachtige branden van een Siciliaans gehucht. Dat blijkt uit de bevindingen van wetenschappers die naar het dorp zijn afgereisd en het verschijnsel de afgelopen weken hebben bestudeerd.

Sinds eind januari vatten in Canneto di Caronia op onverklaarbare wijze koelkasten, televisietoestellen en wasmachines vlam. Ook meubels en matrassen gingen in vlammen op. Uit elektrische bedrading waarvan de stekker uit het stopcontact was, kwamen eveneens de vonken. Een mobiele telefoon waarvan de batterij leeg was, functioneerde plotseling als vanzelf. Zelfs toen het energiebedrijf de elektriciteitstoevoer had stopgezet, gingen de mysterieuze vuurverschijnselen door.

De onzekerheid over de oorzaak van de branden leidde tot ideeën als zou de duivel de Cannetezen terroriseren. Anderen meenden dat een pyromaan zonder scrupules actief zou zijn. Een bekende rooms-katholieke exorcist verklaarde dat de duivel het dorp mogelijk in bezit had genomen. Alleen de komst van een priester kon uitkomst bieden, als hij elk huis zou zegenen.

Maar nu blijken de branden een natuurlijke oorzaak te hebben. „Het is een bekend elektromagnetisch fenomeen”, zegt ingenieur Tullio Martella, het hoofd van de burgerbescherming op Sicilië. Hij baseert zich op een onderzoek van het Italiaans nationaal onderzoekscentrum. „Als tussen twee geleiders een potentiaalverschil bestaat, wordt ertussen een elektrisch veld geschapen. Als het verschil zeer groot is, wordt het elektrisch veld doorboord, wat kan leiden tot vonken, maar soms ook tot verbrandingen.”

Martella vergelijkt de vorm van de aarde met die van een zee-egel met veel stekels. Sommige stekels zijn zeer lang en reiken tot het aardoppervlak. Langs die stekels wordt geothermische energie geleid. Op die punten ontstaan elektronenwolken, die oplossen in de atmosfeer. Waar de elektronen elektrisch geladen geleiders ontmoeten, ontstaan vonken. „Anders kunnen we het ook niet uitleggen”, zegt Martella, die niet weet waarom de verschijnselen zich uitgerekend in dit dorp voordoen.

Canneto di Caronia ligt aan de Noord-Siciliaanse kust, tussen Messina en Palermo, niet ver van de Liparische eilanden. De vulkanische oorsprong van deze eilandengroep zou ook van invloed kunnen zijn op de spontane vlammenontwikkeling in het dorp. Enzo Boschi, directeur van het Nationaal Instituut voor Vulcanologie, weet echter niet precies op welke manier. Wat hij wel weet, is dat Martella ongelijk heeft. „Er is geen sprake van abnormale elektromagnetische verschijnselen. Wat ons betreft lijdt Canneto niet aan geofysische kwalen.”

Vermoedelijk is de achtergrond van dit verschil van mening een concurrentiestrijd tussen de twee nationale instituten. Het zal de 39 inwoners van Canneto di Caronia om het even zijn. Zij verblijven al sinds weken op kosten van de gemeente in een hotel. Het schijnt dat eerst de totale elektrische bedrading in het dorp moet worden vervangen voordat ze terug kunnen naar huis. Maar of iedereen het daarover eens is?