De uitspraak van het hof van Napels zal zeer waarschijnlijk niet leiden tot ernstige juridische gevolgen voor Silvio Berlusconi. De ex-premier kan hopen op vrijspraak in hoger beroep. Hoe dan ook verjaart de zaak later dit jaar, in november. Zo kwam Berlusconi zo vaak met de schrik vrij. Het Italiaanse juridisch rechtsysteem zet de klok niet stil zolang het proces aan de gang is. Aangezien de verjaringstijd relatief kort is en de rechtsgang uiterst langzaam, is vrijspraak door verjaring eerder een gebruik dan een uitzondering.

Silvio Berlusconi is in de afgelopen twintig jaar zo’n 35 keer in staat van beschuldiging gesteld. De meeste processen betroffen zijn rol als ondernemer en gingen over corruptie en boekhoudfraude. De laatste jaren kwam daar een grootscheepse zedenzaak bij waarbij Berlusconi medeplichtigheid aan kinderprostitutie wordt verweten. Deze zaak, die naar het betroffen minderjarig meisje ‘Rubygate’ wordt genoemd, loopt nog steeds.

Wat is dus nieuw? Aan het imago van Berlusconi kleven nu eenmaal –en niet zonder reden– begrippen als oneerlijkheid en onethisch handelen.

Toch moet de uitspraak van woensdag bij Berlusconi zijn aangekomen als een mokerslag. Voor het eerst is hij veroordeeld wegens het plegen van een misdrijf dat te maken heeft met het beoefenen van het politieke bedrijf. De rechter zegt bewezen te hebben dat Berlusconi een parlementariër voor drie miljoen euro heeft omgekocht.

Dat gebeurde in 2006 ten tijde van de (laatste) regering van Romano Prodi. Die regering bestond uit een aantal partijen en partijtjes, waarbij ook Sergio De Gregorio uit Napels was aangesloten. Mede door het overlopen van deze parlementarier viel de regering-Prodi. Dat de omkoping kan worden aangetoond is vooral te danken aan het feit dat De Gregorio alle medewerking heeft verleend aan het onderzoek (hijzelf kreeg ruim 1,5 jaar huisarrest).

Met enige goede wil zou kunnen worden beweerd dat Berlusconi zijn zakelijke belangen op, okay deels malafide wijze, heeft verdedigd. Je kunt zeggen dat hij zwak van vlees is. Maar niet eerder was het zo duidelijk dat Berlusconi lak heeft aan de democratie. „Ik zal altijd bij u zijn en aan uw zijde staan”, zei Berlusconi aan de vooravond van zijn verbanning uit de Senaat twee jaar geleden.

De ban zal pas in 2017 over zijn. Berlusconi zal dan nog beschikking hebben over een kleine club van toegewijden. De meeste politici die hij in het parlement heeft gebracht, zijn overgestapt naar andere partijen.

Berlusconi en zijn partij Forza Italia verliezen ook steeds meer de steun van het volk. Zouden er nu verkiezingen worden gehouden, krijgt Forza Italia minder dan 10 procent van de stemmen.