Willeke Brouwer schrijft boek in de stijl van ”Het leven van een loser”
Ze zijn razend populair, de humoristische, stripachtige leesboeken over onhandige ‘losers’, doorgaans van Amerikaanse auteurs. Nu Willeke Brouwer zich aan het genre waagt, is er een boekenheld van eigen bodem: Sulvester. Pardon, Silvester.
Strobalen liggen klaar om op te spelen, een keurig opgepoetste koe staat te wachten tot iemand met haar een selfie wil maken. De boerderij in het Overijsselse Mastenbroek waar illustrator en schrijver Willeke Brouwer woont is het perfecte decor voor de presentatie van haar jeugdboek ”Silvester… en de bizarre verhuizing”. Zelfs de koe –speciaal van stal gehaald bij een naburige boerderij– doet haar best om alles in de stijl van het boek te laten verlopen. Kort voor aanvang van het officiële deel grijpt ze haar kans en breekt uit haar omheining. Toepasselijker kan niet: het zou zomaar een scène uit het ”Silvester” kunnen zijn.
In dat boek verhuist Silvester tegen zijn zin in van de grote stad Burgerdam naar het landelijke IJsselbroek. Want wat is er erger dan je vader in een overall? Dan een moeder die vergeten groenten in een moestuin wil gaan kweken? (Ze zijn vast niet voor niets vergeten, is Silvesters redenering.)
Silvester heeft trouwens een hekel aan zijn naam. Dat hij soms ”Sulvester” wordt genoemd „slaat nergens op”, aldus Silvester. „Nou ja, ik ben soms een heel KLEIN beetje onhandig.”
Die ironische zelfkennis doet sterk denken aan de boeken van Jeff Kinney, de befaamde en wereldwijd veel gelezen ”Het leven van een loser”-serie. Ook de lay-out is duidelijk geïnspireerd op die serie, met een inmiddels vertrouwde mix van quasi handgeschreven letters, korte strips en veel schetsmatige zwart-wittekeningen. Ideaal om snel en makkelijk te lezen, en dat zal ongetwijfeld een van de redenen zijn waarom kinderen zo graag naar dergelijke boeken –er zijn inmiddels veel navolgers van Kinney– grijpen.
En vergeet niet: er is veel om te lachen. Droge humor is er volop. In de relatie tussen Sil en zijn ouders (ouders zijn natuurlijk „suf”), in Sils puberale onhandigheid (over vriend Elvis: „Verder heeft hij een broertje en zijn moeder is zwanger ofzo”) en in de combinatie van tekst en beeld. Als Silvester het hondje Mitsie gaat uitlaten en op een agressieve kat stuit, staat er: „Mevrouw Doornenbal was niet zo blij toen we haar Mitsie weer terugbrachten.” Het bijbehorende plaatje: een kaalgeplukte chihuahua.
Anders dan Kinney koos Brouwer een afgebakend thema voor haar reeks: de tegenstelling tussen stad en platteland. Dat pakt goed uit. Silvester waant zich werkelijk in een andere wereld, waar ”wies” slim betekent en ”slim” erg is. Waar het bezoeken van een keet hoog op het verlanglijstje van prepubers staat. Samen met vrienden Hans en Eva tovert Sil een schuur op het erf om in zo’n keet. Het volgende deel ”Silvester en de keet van IJsselbroek”, dat voor komend voorjaar staat gepland, gaat hierop verder.
Silvester ziet het wel zitten. „Daar gaan we allemaal coole dingen doen. En bier is verboden.” Zijn moeder merkt zijn enthousiasme en zegt: „Wat ben je vrolijk, Sil.” Waarop Sil –ietwat nukkig– natuurlijk ontkent dat hij het leuk vindt in IJsselbroek.
In een boek als dit moet je geen psychologische diepgang verwachten, maar Brouwer schept absoluut een geloofwaardig personage. In het genre is het boek meer dan geslaagd en kan het zich meten aan Kinneys werk. Het is zelfs een tikje beter.
Bijbellezen op de dorpsschool
We willen een boek op de markt brengen in de stijl van de populaire serie ”Het leven van een loser”, zei de redacteur van uitgeverij Callenbach een paar jaar terug tegen Willeke Brouwer. „Zou jij de illustraties voor je rekening willen nemen?” Brouwer (nu 51) twijfelde geen moment. Sterker: toen ze hoorde dat er nog geen schrijver voor was, stelde ze voor om het boek zowel te tekenen als te schrijven. Dat was het begin van de Silvesterserie, waarvan het eerste deel vorige week vrijdag werd gepresenteerd.
”Silvester” heeft veel weg van de populaire serie ”Het leven van een loser” over Bram Botermans. Dat heeft ook de boekenwereld in de gaten: een keten als Bruna zegde al toe om ”Silvester” in de schappen te leggen.
Brouwers brein bood genoeg inspiratie voor het humoristische verhaal –ze maakt niet voor niets ook de dagelijkse cartoon van het Nederlands Dagblad– en haar gezin hielp mee. „Mijn man heeft op het eind alles gelezen en zei dan bijvoorbeeld: Hier moet nog iets grappigs bij, of daar nog een leuk stripje. Bovendien: onze zoon Gijs –nu 15– staat garant voor streken zoals die in het boek, dus inspiratie genoeg.”
De belevenissen van Silvester en diens familieleden zijn grotendeels ook terug te voeren op die van haar en haar gezin. Ze verhuisde negentien jaar geleden naar het platteland van ’s-Heerenbroek en bewoont inmiddels een oude boerderij in Mastenbroek. „We woonden er net toen mijn man –afkomstig uit de stad– door de buurman werd gehaald om een kalf te trekken, zoals dat heet. Ja, dat voorval is natuurlijk in mijn boek beland.”
Brouwer gaf haar hoofdpersoon heel bewust een ander karakter mee dan dat van Kinneys Bram. „Bram is behoorlijk arrogant. Ik vind het sfeertje in de loser-boeken niet heel plezierig. Het gaat er soms hard aan toe – ik vind niet dat kinderen zo met elkaar horen om te gaan. Ik wilde gewoon een aardig jongetje als hoofdpersoon. Ik ben vroeger zelf gepest, mijn kinderen ook, daarom stop ik liever niet te veel narigheid in het boek.”
Die keus heeft ook te maken met haar christen-zijn, zegt Brouwer. „In de manier waarop mensen met elkaar omgaan hoop ik wat te laten zien van het christelijke geloof.” Expliciet wordt dat niet, in elk geval niet in dit deel (afgezien van een weinig inhoudsvolle passage over een geflopte kerstmusical). Silvester gaat bijvoorbeeld op zondagmiddag op de fiets het dorp rond, maar over de invulling van de ochtend –bij uitstek het moment van kerkgang– zwijgt het boek. „Eigenlijk wilde ik daar best over schrijven. Maar ik vind dat lastig, omdat je dan voor een bepaald soort kerkdienst moet kiezen en snel hokjes en vakjes krijgt. Dan laat ik zoiets liever in het midden. In andere delen ga ik meer schrijven over de dorpsschool en misschien laat ik daar wel uit de Bijbel lezen. Ja, ik denk dat ik dat gewoon moet doen. Het is mooi om het geloof in de boeken te verwerken.”
Boekgegevens
Silvester… en de bizarre verhuizing, Willeke Brouwer; uitg. Callenbach, Utrecht, 2015; ISBN 978 90 266 2115 4; 204 blz.; € 12,50.