„Twaalf koopzondagen per jaar in Ede was geen optie”
EDE. De zes niet-confessionele fracties in de Edese gemeenteraad hebben hun initiatiefvoorstel voor de invoering van de koopzondag in de kern Ede donderdagavond gepresenteerd als ‘de grootste gemene deler’ die vanuit verschillende motieven kan rekenen op hun gezamenlijke steun.
Twee partijen –D66 en GroenLinks/Progressief Ede– kregen de andere fracties niet mee in hun standpunt dat een maximum van 12 koopzondagen in Ede de uitslag van het gehouden referendum meer zou weerspiegelen, zo bleek bij de bespreking van het initiatiefvoorstel.
Burgerbelangen, VVD, GemeenteBelangen, PvdA, D66 en GroenLinks/Progressief Ede willen dat alle winkels in de kern Ede elke zondag tussen 12.00 en 17.00 uur geopend mogen zijn. Volgende week donderdag neemt de raad een definitief besluit. De indieners van het voorstel hebben met 20 van de 39 zetels een raadsmeerderheid.
CDA-fractievoorzitter Boot vroeg de zes fracties hun initiatiefvoorstel te heroverwegen . „Dit is niet wat de Edenaren willen. Waarom naar 52 zondagen per jaar in plaats van een variant waar veel meer mensen zich in kunnen vinden? Dat de koopzondag er komt, begrijp ik ook wel. Ik vraag alleen zeer dringend om een gematigder besluit dat recht doet aan al de gevoelens van religie en moeite met de 24-uurseconomie tot en met de vrijheid voor de individuele ondernemer. Een gemeenteraad moet verbinden, niet uit elkaar spelen.”
Ook de andere twee christelijke fracties keerden zich fel tegen het verstrekkende initiatiefvoorstel. SGP-voorman Van de Weerd: „Uit de uitslag van het referendum kun je met wat draaien en konkelen nog wel een meerderheid voor 12 koopzondagen destilleren, maar niet voor alle zondagen open. Het voorstel elimineert bovendien de dorpen en buitengebieden van Ede, die duidelijk waren in hun afwijzing. De bewoners daarvan tellen alweer niet mee in de Edese samenleving. Dat zet kwaad bloed.”
Volgens fractievoorzitter Van Heuveln van de ChristenUnie heeft het initiatiefvoorstel “een zeer liberale insteek, die volop rekening houdt met de (groot)winkelbedrijven”. „De uitslag van het referendum doet er voor u eigenlijk niet toe. Wees eerlijk en zeg gewoon dat u de winkels open wilt op zondag. U goochelt met cijfers. Tegen de buitendorpen wordt gezegd: Jullie stem telt niet mee.”
D66-woordvoerder El Kaddouri gaf aan dat haar fractie ‘maximaal 12 koopzondagen per jaar in Ede’ een betere vertaling van de referendum-uitslag had gevonden. „Maar daar was geen meerderheid voor te vinden. D66 is voor de koopzondag, geen koopzondag was voor ons geen optie.” CDA’er Boot verweet D66 de rug niet recht te hebben gehouden. „U hebt niet onderhandeld, u hebt gecapituleerd.”
Volgens Gemeentebelangen-fractievoorzitter De Pater, die namens de zes partijen het initiatiefvoorstel verdedigde, betekent een maximum van 12 zondagen per jaar ook dat “als zich een nieuwe noodzaak voor aanpassing of verruiming aandient, er opnieuw consternatie in de samenleving ontstaat”. „Dit voorstel, het beste voor Ede, heeft tenminste een bepaalde houdbaarheid.”
De PvdA vond 12 zondagen onwenselijk omdat maar weinig stemmers in de kern Ede – 14,4 procent - zich expliciet voor deze mogelijkheid hadden uitgesproken. Burgerbelangen noemde ’12 of 52’ niet relevant. „De keuze van het aantal koopzondagen is aan de ondernemer.”
Van de Weerd en Van Heuveln plaatsten verder veel praktische kanttekeningen, onder meer bij de consequenties voor de parkeergarages en het gratis parkeren op zondag elders. Van Heuveln vond dat het voorstel daarom eerst nog beter uitgewerkt moest worden. De Pater typeerde dat als „de beproefde traineringsstrategie van Van Heuveln.”
In Wageningen, buurgemeente van Ede, wordt ondertussen de bestaande koopzondag verruimd. Binnenkort mogen alle winkels van 08.00 tot 22.00 uur geopend zijn. Een nipte meerderheid van de gemeenteraad heeft dat deze week mogelijk gemaakt. Een motie van VVD en D66 werd gesteund door de PvdA en vier leden van de Stadspartij. Wanneer de verruiming ingaat, is nog niet duidelijk. De motie moet eerst worden verwerkt in de plaatselijke winkeltijdenverordening.