De scriba van de Protestantse Kerk in Nederland sprak vrijdag in de Thomaskerk in Amsterdam. Hij maakte zijn statement aan het einde van de debatmiddag ”De predikant in het jaar 2025: apostel en non-conformist”, dat in het teken stond van het afscheid van dr. H. de Leede van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU).

Dr. De Leede gaf in een „essay” zijn gedachten weer over het predikantschap anno 2025. Hij stelde onder meer dat het de roeping van de kerk is om vastberaden en in vrijheid open te staan voor de situatie die komt.

Het grootste gedeelte van de middag werd besteed aan zogenoemde rondetafelgesprekken: debatten in groepen over een drietal stellingen. De eerste ging over ambt en leiderschap in de kerk in 2025, de tweede over de persoon van de predikant in de publieke ruimte, en de derde over het spreken en leven van de waarheid.

Persoonlijkheid

Tijs van den Brink leidde het plenaire slotdebat. De EO-presentator vroeg dr. Plaisier naar zijn mening over de toekomst van de theologische opleiding van de kerk. De scriba vindt het belangrijk om de lat niet te hoog te leggen. „Ook als de opleiding niet 100 procent is, komt het met de meeste predikanten wel goed.”

Dr. Plaisier vindt persoonlijkheidsvorming van predikanten van groot belang. Hij stelde dat er begaafde mensen nodig zijn en dat het gewenst is dat niet alleen de hoofden maar ook de harten gevuld worden. Daarbij pleitte hij onder meer voor het samen bidden tijdens de opleiding.

Dr. Ciska Stark, hoofddocent praktische theologie aan de PThU, reageerde met de opmerking dat de huidige studenten ook vragen om persoonlijkheidsvorming. Ze stelde dat ze zelf dingen kunnen organiseren, maar ook dat er een taak ligt voor de opleiding. Wel is een academische opleiding per definitie „gefocust op leren.”

Dr. De Leede vindt dat de opleiding zich minder moet richten op competentiegericht leren. Hij komt te veel studenten tegen die de bepaalde vaardigheden niet met elkaar weten te verbinden. Hem staat „vorming” voor ogen, waarbij de vakken met elkaar verbonden worden. Het mooiste is een opleiding die aanzet tot verbinding met andere disciplines, aldus de scheidende PThU-docent.

Ds. G. van Meijeren, hoofd mobiliteitsbureau predikanten en kerkelijk werkers van de Protestantse Kerk, vindt het gewenst dat predikanten teruggaan naar hun kerntaken. Hij legde de nadruk op de persoonlijke spiritualiteit. „Predikanten moeten geestelijk leidinggeven aan de gemeente.”

Prof. dr. Benno van den Toren, hoogleraar interculturele theologie aan de PThU, stelde dat het woord „authenticiteit”, waar tegenwoordig heel vaak over gesproken wordt, iets vermoeiends begint te krijgen. „De kramp gaat weg als we staan voor het Evangelie van Jezus Christus.”

Geheimenis

Tijdens de debatten had Henk Hagoort, voorzitter van de raad van bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep, gezegd dat plaatselijke gemeenten zich vooral richten op de weg naar binnen: geloofsopbouw en het bemoedigen van de leden tijdens de diensten. „Veel van het geheimenis van de kerk is weggenomen door het te makkelijk te maken.”

Ds. P. M. Sonnenberg, protestants predikant te Alphen aan den Rijn, gaf aan dat de geest van de tijd haar raakt. „Het platte wereldbeeld beïnvloedt me. Dat maakt het moeilijk om geestelijk leider te zijn.”

Ds. W. F. Schormans, protestants predikant te Workum, zei zich ervan bewust te zijn dat hij dertigers die onder zijn gehoor zitten, niet altijd kan bereiken. „Ze zijn innerlijk humanist.”

Een dertiger reageerde met de opmerking dat hij niet geraakt wordt door woorden vanaf de preekstoel maar wel door de sacramenten en het kruis. Hij pleitte voor het „creëren van plekken voor het mysterie.”

Zie ook:

Predikant in 2025, Reformatorisch Dagblad (18 juni 2015)

„Lees theologische vragen cultureel”: Dr. De Leede belicht onderzoek (Reformatorisch Dagblad, 18-12-2012)

„Preek stelt vragen niet aan de orde”: Onderzoek theologen in PKN (Reformatorisch Dagblad, 18-09-2012)

Onderzoek naar preken Protestantse Kerk (Reformatorisch Dagblad, 15-08-2011)

„Meer oog voor kerk als geheel”: Dr. H. de Leede pleit voor trendbreuk (Reformatorisch Dagblad, 31-03-2010)

„Hooggeschoolde predikant steeds belangrijker” (Reformatorisch Dagblad, 18-06-2009)

Dr. De Leede: Laat GB vrouw in ambt aanvaarden (Reformatorisch Dagblad, 29-06-2006)

Dr. H. de Leede benoemd als ene rector van Hydepark (De Waarheidsvriend, 23-05-2002)

De prijs die Hans Küng betaalt: proefschrift De Leede licht theologie van Calvijn uit zijn voegen (Reformatorisch Dagblad, 21-03-2001)

„Ik leer vaak van mijn tegendeel”: drs. De Leede promoveert op roomse theoloog Hans Küng – interview met drs. de Leede (Reformatorisch Dagblad, 06-02-2001)

Drs. De Leede pakt, na afscheid van IZB, seminarie-staf op (Reformatorisch Dagblad, 05-03-1994)

Drs. H. de Leede benoemd tot rector Theologisch Seminarium Hydepark (De Waarheidsvriend, 25-11-1993)

Bevestiging en intrede van ds. De Leede te Emmeloord (De Waarheidsvriend, 10-09-1981)

Bevestiging en intrede van ds. H. de Leede te Twijzelerheide (De Waarheidsvriend, 27-01-1977)