„Denen kiezen gevaarlijk experiment”
KOPENHAGEN (ANP). De politieke dreun galmt in Denemarken vrijdagochtend nog na. De rechts-nationalistische Deense Volkspartij (DF) is met vijftien zetels winst als tweede uit de bus gekomen bij de verkiezingen van donderdag. De partij is groter geworden dan de liberale Venstre die de gedoodverfde premier Lars Løkke Rasmussen had moeten leveren. De zittende regering is haar meerderheid kwijt.
Paradoxaal genoeg lijkt de grote winnaar van de stembusgang echter ook met de grootste problemen te zitten. DF heeft namelijk tijdens de verkiezingscampagne krampachtig vastgehouden aan het credo dat ze niet in de regering wil, maar daar wil zitten waar de invloed het grootst is. Het land wordt geconfronteerd met een onwenselijke situatie voor iedereen, die nog het best te vergelijken is met het kabinet Rutte 1, waarin VVD en CDA regeerden met gedoogsteun van de PVV.
„De Denen hebben een gevaarlijk experiment gekozen”, schrijft de krant Politiken vrijdag dan ook. Het land krijgt mogelijk een minderheidsregering met gedoogsteun van de partij van Kristian Thulesen Dahl. De uitslag is de slechtst denkbare voor het internationale aanzien en de geloofwaardigheid van Denemarken, vindt het dagblad. DF heeft feitelijk de sleutels van de macht in handen gekregen en dat heeft gevolgen voor de koers ten aanzien van Europa, internationale milieu- en klimaatafspraken en energievraagstukken.
Mocht Dahl toch kiezen voor regeringsdeelname, omdat de kiezers het anders zullen beschouwen als een opgestoken middelvinger, lijkt hij niet anders te kunnen dan het premierschap op te eisen. Regeringsdeelname betekent echter ook rekenschap afleggen.
Er moeten ook beslissingen worden genomen waar DF helemaal niet verantwoordelijk voor wil zijn, aldus politicoloog Johannes Andersen van de universiteit Aalborg vrijdag in de krant Jyllands-Posten. Zo is het moeilijk voor te stellen dat DF zich hard maakt voor een referendum over het afschaffen van de Deense speciale status binnen de EU onder meer op het vlak van de euro, het defensie- en veiligheidsbeleid en justitie.
De partij, die vrijdag nog de gelukwensen ontving van PVV-leider Geert Wilders, komt door de uitslag in een merkwaardige spagaat. De kiezer zal de partij hoe dan ook bij de volgende verkiezingen de rekening sturen, aldus Andersen. „Ze verdrinken in hun eigen succes.”