In een brief aan minister Henk Kamp van Economische zaken roepen ze het kabinet op om meer ruimte te geven om onderling afspraken te kunnen maken. Volgens het ministerie biedt de geldende wet al veel ruimte. Maar er wordt wel gekeken of de regels die de ACM mag hanteren, kunnen worden aangepast om het ontplooien van initiatieven makkelijker te maken.

Het is al een aantal keer voorgekomen dat de toezichthouder duurzame initiatieven die na lang onderhandelen waren opgezet, naar de prullenbak verwees omdat er sprake zou zijn van kartelvorming.

Een bekend voorbeeld is de sluiting van kolencentrales. Dat hadden de energiebedrijven in 2013 afgesproken bij het Energieakkoord, maar de ACM haalde er later een streep door. Later speelde een zelfde probleem bij afspraken tussen supermarkten en producenten om dieronvriendelijk geproduceerde ‘plofkippen’ uit de schappen te halen.

Bedrijven dreigen terughoudend te worden bij het maken van nieuwe duurzaamheidsafspraken, waarschuwen onder meer VNO-NCW, Natuur & Millieu en de Dierenbescherming. Zo lijkt de opstelling van de ACM een drempel te worden voor een initiatief om gezamenlijk kinderarbeid in kledingfabrieken in Bangladesh tegen te gaan.

De partijen dringen erop aan dat er vóóraf meer duidelijkheid komt over wat wel en niet kan. De ACM zou bijvoorbeeld voortaan kunnen worden verplicht om bij voorgenomen duurzaamheidsafspraken al een soort zienswijze of richtlijn te geven. Ook willen de ondertekenaars van de brief dat het kabinet de problematiek in Brussel op de agenda zet. Veel regels voor mededinging zijn immers vastgelegd in Europese wetgeving.