De federatie van kerken vraagt deelnemers „die elkaar als gelijkwaardig zien, voldoende gemeenschappelijk hebben, elkaar aanvaarden in en ruimte geven aan ieders eigenheid en die bovenal het besef hebben dat zij één zijn ook al kunnen zij vooralsnog organisatorisch niet één kerk zijn.”

Dr. A. J. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland: „Van meet af aan heeft de Protestantse Kerk geparticipeerd in de nationale synode. Dit past in het beleid van de Protestantse Kerk. In onze visienota ”De hartslag van het leven” staat dat we voor wat betreft het protestantse erf er geen reden is tot voortzetting van kerkscheiding. In de synodevergadering van november 2014 heeft onze kerk besloten in samenspraak met de Christelijk Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, de Nederlands Gereformeerde Kerken en de Voortgezet Gereformeerde Kerk tot invulling te komen van bijzondere betrekkingen met deze kerken. Daarbij zal in het bijzonder bezien worden of en hoe kanselruil mogelijk is. In de synodevergadering van 2015 is een eindrapport aanvaard van een langdurige dialoog met de Pinkster- en Evangeliekerken.

Om die reden staan wij in beginsel positief ten opzichte van het voorstel van de nationale synode te zoeken naar verdere samenwerking en samengaan van protestantse kerken. Een vorm van federatie is daarbij het overwegen waard. De brief van de nationale synode zullen we dan ook zeker serieus nemen. Een reactie voor de termijn van 15 december mag van ons verwacht worden. Nu al is het positief dat kerkmuren niet langer verhinderen elkaar te herkennen als broeders en zusters van de Heer en dat er in veel opzicht wordt samengewerkt. Kerkelijke verdeeldheid gaat in tegen de bedoeling van Christus. Het tast de geloofwaardigheid van het getuigenis van de kerk aan. Een initiatief als dat van de nationale synode is ons daarom welkom.”

Ds. D. Quant, preses van de synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland: „Wanneer de Heere Jezus niet binnen drie jaar terugkomt zal het moment aanbreken dat 400 jaar geleden de Nationale Synode van Dordrecht 1618-1619 werd gehouden. De daar aangenomen Dordtse Leerregels zijn in de protestantse traditie bekend geworden als één van de formulieren van eenheid. Toen was een scheuring onbedoeld gevolg. Nu, bijna 400 jaar later, moet de verdrietige constatering gedaan worden dat de kerken die zich eraan verbonden in vier eeuwen op jammerlijke wijze nog verder zijn gescheurd en verbrokkeld.

Wie de pers bijhoudt weet dat daarover over en weer veel verdriet wordt geuit. Soms zelfs met Bijbelwoorden, bijvoorbeeld psalm 102:15. Daarbij wordt opgeroepen tot gebed. Tegelijk blijkt het uiterst lastig om kerkelijke muren te slechten of zelfs minder hoog te maken. Een bange vraag mijnerzijds: is dat niet tegenstrijdig met elkaar? Daarom mag een initiatief van de stuurgroep van de nationale synode om na te denken over een mogelijke ‘lichte’ federatie van kerken niet snel terzijde worden geschoven. De kerken van de Reformatie zijn het aan zichzelf, aan elkaar, maar allermeest tegenover de Heere der Kerk verplicht om zich er serieus op te bezinnen. En wellicht ook over de eigen geestelijke schaduw heen te kijken. De spannende vraag zal worden: wat behoort tot onze eigen kerkelijke traditie wat tot de grote Traditie?

De Christelijke Gereformeerde Kerken nemen deel aan het werk van de nationale synode via de deputaten eenheid gereformeerde belijders. In het kader van het werk van dat deputaatschap zijn al veel bruggen, vooral plaatselijk, geslagen met andere kerken. Veel van wat de stuurgroep beoogt, is dus al vertrouwd. Moeite zal er ongetwijfeld ook komen. Het zal geen verbazing wekken als ik zeg dat herkenning er bijvoorbeeld met een deel van de PKN nauwelijks is. Dan is erkenning ook moeilijk. Maar dit alles mag geen reden zijn om dit stuk daarom weg te schrijven. Biddend aan het werk dus.”

Ds. W. Smouter, preses van de Nederlands Gereformeerde Kerken: „Wat een zegen is het dat we elkaar over kerkelijke grenzen heen steeds meer kennen en erkennen. Ik herinner me het moment dat ik stopte met het gebruiken van preken om aan mensen uit te leggen wat er aan andere kerken niet deugt: het was een bekeringsmoment voor me. Een gemeentelid dat er aan moest wennen, vond aanvankelijk dat mijn preken nu nergens meer over gingen…

De voorstellen van de stuurgroep nationale synode kloppen op deze zelfde deur: moeten we niet toewerken naar een verbond of een federatie van kerken, ongeacht overblijvende verschillen van inzicht? Vanuit de Nederlands Gereformeerde Kerken steunen we die lijn van harte.

Of het nu precies op deze manier moet, dat is een ander verhaal en daar moet nog maar eens naar gekeken worden. Feit is dat plaatselijke kerken voorop gaan in de ontwikkeling naar meer eenheid en dat landelijke regelingen daar achteraan hobbelen. Dit is een poging om daar vaart in te brengen en dat verdient serieuze overweging.”

Zie ook:

Doop heikel punt in dialoog PKN en pinksterkerken (Reformatorisch Dagblad, 24-04-2015)

PKN stuurt aan op kanselruil met CGK, GKV, NGK en VGKN (RD.nl, 13-11-2014)

Plaisier: Evangelie opnieuw spellen : Visienota Protestantse Kerk in Nederland gepresenteerd (Reformatorisch Dagblad, 27-01-2012)

De hartslag van het leven (Kerkinformatie, 01-01-2012)

PKN zoekt meer samenwerking : Synode bijna unaniem akkoord met nieuwe visienota (Reformatorisch Dagblad, 15-11-2011)

Protestantse Kerk: Er is meer… : Synode bespreekt nieuwe visie: ’De hartslag van het leven’ (Kerkinformatie, 01-11-2011)