Tekort Betuwelijn 27 miljoen per jaar
Het jaarlijkse exploitatietekort van de Betuwelijn zal de komende decennia ten minste 27 miljoen euro bedragen. Dat is beduidend hoger dan de vorige minister van Verkeer, de LPF’er De Boer, eind 2002 aan de Tweede Kamer rapporteerde. Hij rekende voor de komende twintig jaar op een bedrag van tussen de 15 en de 25 miljoen euro.
De nieuwe cijfers staan in een brief die minister Peijs van Verkeer maandag naar de Kamer heeft gestuurd. De cijfers zijn gebaseerd op een onderzoek dat in opdracht van het ministerie is uitgevoerd.
Uitgaande van het prijspeil van 2002 zullen de kosten voor de exploitatie in 2036 zijn opgelopen tot ongeveer 36 miljoen euro per jaar. Wie ook de rente en de afschrijving van de 160 kilometer lange spoorweg meerekent, moet bij het exploitatieverlies jaarlijks nog eens 227 miljoen euro optellen.
Van de exploitatiekosten kunnen alleen de variabele kosten voor beheer en onderhoud voor een deel terugverdiend worden, schrijft Peijs. Daarom wil de bewindsvrouw bezien of de kilometerprijs die vervoerders moeten betalen, 68 eurocent, niet flink omhoog kan. Volgens haar is dat mogelijk zonder dat de vervoerders afhaken.
De vaste kosten voor beheer en onderhoud (geschat op een kleine 16 miljoen euro per jaar) en de kosten voor de vernieuwing van het spoor (oplopend tot jaarlijks 11 miljoen euro) kunnen niet door opbrengsten worden goedgemaakt.
Het verlies van de spoorlijn van Rotterdam naar Duitsland zal nog enigszins beperkt kunnen blijven als er een goede aansluiting komt op het Duitse net. Tot nu toe is dat nog niet goed geregeld.
Peijs heeft het Havenbedrijf Rotterdam en railbeheerder ProRail gevraagd de komende maanden te onderzoeken hoe de Betuwelijn straks het best kan worden geëxploiteerd. Beide bedrijven zullen daartoe een zogenoemde ”business case” opstellen.
Het ministerie wil het havenbedrijf en ProRail hiervoor inschakelen omdat zij veel expertise in huis hebben over de goederenstromen en de bedrijven die straks gebruik zullen maken van de Betuweroute. Het havenbedrijf en ProRail zullen de exploitatieprognoses nog gedetailleerder gaan uitwerken en zullen daar hun kennis over de goederenstromen en hun ideeën over hoe de Betuweroute gepromoot moet worden, aan toevoegen.
Het doel blijft tot een kostendekkende exploitatie te komen, waar ook de Tweede Kamer vorig jaar in een motie al op hamerde. Over zes maanden moet het uitgewerkte ”bedrijfsplan” voor het nieuwe goederenspoor klaar zijn.
Volgens een woordvoerder van het ministerie betekent deze opdracht niet automatisch dat de twee bedrijven vanaf 2007 de exploitatie van de Betuwelijn gaan doen. Peijs houdt de weg naar een openbare aanbesteding open.
