„Turkse kiezers wijzen Nederland niet af”
RIJSWIJK (ANP). Tienduizenden Turkse Nederlanders hebben vorige week gestemd voor het parlement van hun moederland. Ze trotseerden kilometerslange files en lange rijen tot op de stoepen voor de stembureaus. Dat zij bereid zijn dat te doen, toont hun band met Turkije, maar het betekent niet dat ze Nederland verwerpen. De twee loyaliteiten kunnen goed samengaan, zegt Thijl Sunier, islamoloog aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Het is nog niet bekend hoe de Turkse Nederlanders hebben gestemd. Sunier verwacht dat de AK-partij van president Recep Tayyip Erdoğan hier naar verhouding meer stemmen krijgt dan in Turkije, dat komende zondag stemt. Dat was ook het geval bij de presidentsverkiezingen vorig jaar. Erdoğan kreeg in Nederland meer dan driekwart van de stemmen, tegen iets meer dan de helft in Turkije zelf.
Maar die uitslag is een vertekend beeld, zegt Sunier. „Het is een grove schatting, maar ongeveer een op de drie Turkse Nederlanders zal het een rotzorg zijn wat er in Turkije gebeurt, die stemmen niet. Vooral jonge Turken zeggen ‘ik woon hier, voor mij is het belangrijker wat hier gebeurt’.”
De mensen die wel stemden, reisden daarvoor soms half Nederland door. „Als je die moeite neemt, moet je zeer begaan zijn met het lot van Turkije. Stemmen is dan een vorm van nationalisme, dat je zegt ‘ik ben een Turk, dus hou ik me bezig met Turkije’. Dan is de kans groot dat je stemt op een kandidaat als Erdoğan.”
Die Turkse trots is de belangrijkste reden om op Erdoğan en zijn islamitische partij te stemmen, meer nog dan religie. „Zijn aanhangers vinden dat hij orde op zaken stelt. Hij maakt Turkije tot een regionale macht en straalt zelfverzekerdheid uit. Hij geeft de Turken eigenwaarde.” Daarbij helpt het dat het land goed draait. „Er wordt enorm veel gebouwd, het openbaar vervoer is verbeterd, er is meer werk en meer welvaart. Vroeger kostte het uren om door Istanbul te reizen. Nu zijn er grote wegen en tunnels onder de Bosporus. Dat maakt Erdoğan populair. Zijn autoritaire optreden nemen ze op de koop toe.”
Dat gevoel van trots heeft voor een deel ook te maken met de politiek in Nederland. „Turken hier vinden dat ze constant worden aangekeken op iets als Islamitische Staat en dat Turkije wordt gezien als een achterlijke zooi. Zij voelen zich gedwongen de beeldvorming te corrigeren. Erdoğan is voor hen iemand die zijn nek uitsteekt en opkomt voor moslims. In die zin zegt hun stem meer iets over de Turken in Europa dan over de politiek in Turkije. Ze stemmen meer hier dan daar.”
