Dit betoogde ds. T. Hoekstra zaterdag op de Landelijke Netwerkdag. De netwerkdag was een initiatief van de stichting Encour en werd georganiseerd in samenwerking met enkele organisaties zoals Kerk in Actie, EA-EZA, Diaconaal Steunpunt en het diaconaat van de Christelijk Gereformeerde Kerken. Encour is een stichting die kerken en organisaties helpt een bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke problemen die met financiën, opleiding en werk te maken hebben.

Ds. Hoekstra, medewerker bij Kerk in Actie voor vraagstukken van geloof en maatschappij, benadrukte in zijn toespraak de rol van kerken met betrekking tot het werkloosheidsprobleem. Bij de overgang van de verzorgingsstaat naar de participatiemaatschappij komen mensen in de knel en de kerk heeft de roeping dan aanwezig te zijn.

Tegendraads

Ds. Hoekstra onderstreepte dat de kerk een tegendraads geluid moet laten horen. „Dwars tegen gangbare economische zienswijzen in moet de kerk een tegencultuur ontketenen. De kerk moet tegendraads durven zijn door te benadrukken dat werkloosheid door onjuiste verhoudingen in de samenleving wordt gecreëerd. Zo’n standpunt staat dwars op de huidige trend waarin de werkloze als schuldige wordt gezien”, aldus ds. Hoekstra, die pleitte voor een rechtvaardiger herverdeling van werk. In dit verband verdedigde hij de invoering van een basisinkomen waarbij veel ruimte vrijkomt voor vrijwilligerswerk. De officiële werkloosheidscijfers geven volgens ds. Hoekstra een vertekend beeld van de werkelijke situatie. Zzp’ers die slechts enkele uren werk hebben, tellen niet mee in de werkloosheidscijfers en dat geeft een te rooskleurig beeld.

De hulpverleners van stichting Encour krijgen de keerzijde te zien, want zij worden geconfronteerd met een schrikbarende stijging van de schuldproblematiek. „De kerk moet blijven volhouden dat werkloosheid een maatschappelijk probleem is en geen individueel probleem. De kerk moet werklozen begripvol als naasten behandelen”, zei ds. Hoekstra.

Bert den Hertog, directeur van stichting Encour, is een jaar werkloos geweest en weet uit ervaring hoe moeilijk de situatie van een werkloze of werkzoekende is. De huidige maatschappij is steeds meer geneigd de werkloze als schuldige te zien, constateerde Den Hertog. Hij noemde deze visie op werkloosheid „uiterst ongenadig en onbarmhartig, en daarom precies het tegenovergestelde van wat de houding van de kerk zou moeten zijn.”

De kerk kan –puttend uit de lange traditie van het diaconale werk en gebruikmakend van een uitgebreid netwerk– goed inspelen op de werkloosheidsproblematiek, is de overtuiging van Den Hertog. Omdat de hulpverlening vanuit de kerk niet tot eigen leden beperkt hoeft te blijven, ligt hier de uitdaging voor de kerk om er voor heel de samenleving te zijn. „Zo kan kerk het licht van Christus verspreiden over de hele maatschappij”, aldus de directeur van Encour.

Loopbaancoach Ilse de Lange, sinds 2009 medewerker bij stichting Encour, ging in op de gevolgen van werkloosheid. Gebruikmakend van wifi en de mobiele telefoons van de honderd conferentiegangers, toonde zij met een praktijkvoorbeeld aan wat werkloosheid voor uitwerking heeft. Werklozen tobben met hun zelfbeeld en krijgen veelal te maken met relatie- en identiteitsproblemen. „Omdat de UWV-medewerkers de dossiers van werklozen alleen vanuit een financieel-economische blik beoordelen, moeten de kerkelijke hulpverleners behalve de financiën juist identiteits- en zingevingvragen aan de orde stellen”, aldus De Lange.