„Overheid beloofde HSA te redden”
DEN HAAG (ANP). Achter de schermen is toegezegd dat de overheid HSA, de exploitant van de hogesnelheidslijn HSL-Zuid, niet zal laten omvallen als een faillissement dreigt. Dat zou blijken uit stukken van de NS, de grootaandeelhouder van HSA, waarover de parlementaire enquêtecommissie Fyra beschikt.
De commissie wil te weten komen waarom de flitstrein Fyra, die op de hogesnelheidslijn moest gaan rijden, veel te laat klaar was en door ernstige mankementen maar kort reed.
Het zou volgens het NS-memo gaan om een mondelinge toezegging omdat dit gezien de regels voor staatssteun niet keihard op papier kon worden gezet. Een bankroet van HSA zou niet in het belang zijn van de Staat. Maar toenmalig verkeersminister Camiel Eurlings zei donderdag tegen de commissie zich niet te herkennen in een mondelinge toezegging van zijn kant.
In 2011 kwam HSA weer in zwaar weer terecht. Toen kwam het voorstel op tafel om de hogesnelheidslijn samen te voegen met het hoofdrailnet. Daarvoor zou de NS dan één contract sluiten met de overheid. Oud-NS-topman Bert Meeerstadt vertelde de enquêtecommissie donderdag dat binnen de NS aarzelingen bestonden over dit voorstel, omdat het bedrijf dan meer risico’s zou lopen. „Maar later vonden we het een begaanbaar pad.”
De jaarlijkse vergoeding van de NS aan de overheid voor gebruik van de HSL-Zuid daalde naar 101 miljoen euro, terwijl de lijn maar 60 miljoen zou opbrengen. Volgens de enquêtecommissie pluste de NS dit tekort bij uit opbrengsten uit het hoofdrailnet, maar daar wilde Meerstadt niet in meegaan. Volgens hem ging het om een totaalbedrag dat de NS op tafel moest leggen.
De enquêtecommissie hield de oud-NS-topman ook voor dat de NS met de Fyra geen prestatie had geleverd, maar uiteindelijk werd beloond met een contract voor zowel de hogesnelheidslijn als het hoofdrailnet. Meerstadt zei die analyse „helemaal niet” te delen.
