Er staat ook veel op het spel, in het bijzonder voor zittend president Desi Bouterse. Hij is ervan overtuigd dat de kiezers hem nog vijf jaar als staatshoofd gunnen. Maar wat dat betreft is hij mogelijk wat te optimistisch. Weliswaar zal hij, als de opiniepeilingen kloppen, met zijn Nationale Democratische Partij (NDP) meer zetels behalen dan de zeven partijen verenigd in de V7-combinatie – zijn grootste concurrent. Of dat ook voldoende is om nog vijf jaar door te kunnen regeren, is echter allesbehalve zeker.

De Algemene Bevrijdings- en Ontwikkelings Partij (ABOP) van ex-rebellenleider Ronnie Brunswijk krijgt naar verwachting een sleutelpositie. De ABOP is de enige nog overgebleven partner van de NDP in de huidige regering, maar Brunswijk laat nog open met wie hij na maandag in zee zal gaan. Principes zullen bij het maken van een keuze geen rol spelen: hij zal gaan voor de partij of combinatie die de ABOP de meeste ministerposten en andere lucratieve functies biedt.

Niet genoeg

Ook al lukt het de NDP om een coalitie te smeden die een meerderheid in het 51 zetels tellende parlement heeft, dan is dat nog niet genoeg voor Bouterse om te worden herkozen. Daarvoor is een tweederdemeerderheid nodig, en het is niet waarschijnlijk dat hij daarop kan rekenen. Daarop zal een stemming plaatsvinden in de zogeheten Verenigde Volksvergadering, waarin de 51 parlementariërs plus de 714 vertegenwoordigers van de ressortsraden en 106 leden van de districtsraden zitting hebben.

Die raden worden maandag eveneens gekozen. Ze hebben nauwelijks politieke macht, maar zijn bij de verkiezing van de president en de vicepresident van groot belang. Naar verwachting krijgt V7 een meerderheid in die Verenigde Volksvergadering en zal de tegenkandidaat van Bouterse, Chandrikapersad Santokhi van V7, tot president worden gekozen.

Voor Bouterse staat echter niet alleen het presidentschap op het spel. Als hij verliest, zal hem dat zelfs zijn vrijheid kunnen kosten. V7 is van plan om, als ze aan de macht komt, de omstreden amnestiewet uit april 2012 in te trekken. Die pleitte Bouterse als hoofdverdachte van de Decembermoorden van 1982 vrij van rechtsvervolging en legde het toen inmiddels bijna afgeronde strafproces stil. Intrekking van de wet zal het proces weer vlottrekken en zal de huidige president, bij een eventuele veroordeling, achter de tralies doen belanden.

Er is Bouterse dus veel aan gelegen om maandag als grote winnaar uit de verkiezingsstrijd te komen. Kosten noch moeite worden gespaard om de kiezers 
ervan te overtuigen dat zijn regering het de afgelopen jaar helemaal niet zo slecht heeft gedaan. Hij kan daarbij rekenen op een goed geoliede campagnemachine, die overigens voor een groot deel met belastinggeld wordt bekostigd.

Moordverdachte

Vooral bij de armere groepen onder de bevolking en jongeren slaat de boodschap van de NDP aan. Zij dwepen met hun ‘volkspresident’, die in hun ogen niets verkeerds kan doen. Dat hij moordverdachte is, in Nederland bij verstek tot elf jaar cel is veroordeeld wegens cocaïnehandel en zijn regering de afgelopen jaren een behoorlijk desastreus beleid heeft gevoerd, deert hen niet.

De monetaire reserves zijn in de afgelopen jaren nagenoeg gehalveerd, de staatskas is bijna leeg en duizenden bedrijven en instellingen hebben gezamenlijk nog vele tientallen miljoenen euro’s te goed voor geleverde diensten. Het merendeel van de verkiezingsbeloftes uit 2010 is niet nagekomen. Zo zijn van de 18.000 sociale woningen er slechts 480 gerealiseerd. De criminaliteit, die volgens Bouterse en de zijnen zou worden uitgeroeid, heeft verontrustende vormen aangenomen. Tal van grootschalige projecten zijn nimmer van de grond gekomen. Ondertussen vierde de corruptie in het land hoogtij. Diverse ministers zijn om die reden ontslagen, maar hun praktijken zijn nooit onderzocht, laat staan dat er vervolging heeft plaatsgehad.

Afgeven en schelden

De oppositie, met V7 voorop, heeft veel kiezers echter niet weten te overtuigen dat ze het beter zal doen als zij de macht krijgt. In de campagnes beperken ze zich vooral tot het afgeven en schelden op de regering-Bouterse, maar aangeven hoe ze het zelf beter willen gaan doen, hebben ze niet gedaan.

De campagnes zijn ongekend hard. Zo zei Rashied Doekhie, NDP-parlementariër, vorige week dat de aanhangers van nota bene coalitiegenoot ABOP gestenigd zouden moeten worden. Maar niemand die daar echt meer van opkijkt. In de verkiezingstijd is in Suriname alles geoorloofd, er staat immers heel veel op het spel.