Commentaar: Afschaffen tweede pinksterdag symptoom van doorgaande secularisatie
Het was kardinaal Eijk die de discussie over het wel of niet opgeven van de vrije tweede pinksterdag de wind in de zeilen gaf met zijn opmerking dat tweede pinksterdag voor de Rooms-Katholieke Kerk geen officiële feestdag is. Sterker, toen hij in Rome colleges liep, moest hij op tweede pinksterdag gewoon naar school.
Door diverse media werd vervolgens bijna opgetogen gemeld dat de tweede pinksterdag voor kardinaal Eijk inwisselbaar is voor bijvoorbeeld een vrije dag voor iedereen op 5 mei.
De preses van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland, mevrouw ds. K. van den Broeke, werd vervolgens gevraagd wat zij van de tweede pinksterdag vond. Voor ds. Van den Broeke mag die dag ingeruild worden voor twee feestdagen, een joodse en een islamitische, om duidelijk te maken dat ook die godsdiensten er in Nederland echt bij horen. „Natuurlijk kunnen we ruimte maken voor anderen”, aldus de predikante. „Maar het is wel jammer om de dag prijs te geven.”
En precies met die laatste zin raakt ze de kern. Iedereen weet dat de tweede feestdagen met Kerst, Pasen en Pinksteren principieel geen wortels hebben. Ze zijn vastgeplakt aan de christelijke feesten. Niet meer, niet minder. En de laatste tijd zijn het juist deze dagen die, ook in christelijke kring, vooral gebruikt worden om, na de kerkdienst op de ochtend, te winkelen of andere dingen te doen.
Toch noemt ds. Van den Broeke het niet zonder reden „jammer” om die dag prijs te geven. Want dat is het. Als de tweede pinksterdag ingeruild wordt voor een andere feestdag is dat weer een symptoom van de doorgaande secularisatie in ons land. De zondag staat overal onder druk, van de christelijke feesten weten de meeste Nederlanders de inhoudelijke betekenis niet meer en de tweede feestdagen worden straks gebruikt om het multireligieuze imago van ons land op te poetsen.
Natuurlijk is er niets mis met een nationale vrije dag op 5 mei. Evenmin is er iets mis met een vrije dag op een van de joodse feesten. Dat laatste zou ons als christenen alleen maar bepalen bij onze wortels. Wel zou er in orthodox-christelijke kring weerstand zijn tegen een vrije dag op het islamitische Offerfeest, om maar iets te noemen. Niet omdat we onze moslimlandgenoten geen vrije dag gunnen op een voor hen belangrijk feest, maar omdat het een symptoom is van het feit dat ons land steeds verder wegdrijft van zijn joods-christelijke wortels.
Het zijn exact deze discussies die duidelijk maken dat de christenen in dit land een minderheid zijn geworden. Maar zoals de kerk de staat niet kan voorschrijven welke feesten ze wel of niet moet vieren, kunnen staat en maatschappij christenen de inhoud van de christelijke feesten niet afpakken. Juist Pinksteren maakt duidelijk dat Gods Geest daar komt waar Hij niet wordt verwacht en misschien ook wel niet is gewenst.
God heeft onze landingsplaatsen niet nodig en laat Zich door onze barrières niet tegenhouden. Pinksteren wordt het. Zelfs als dat feest van de nationale feestdagenkalender zou worden geschrapt.