Bij Den Oever (Noord-Holland) en Kornwerderzand (Friesland) komen bovendien nieuwe keersluizen en pompen om meer overtollig water uit het IJsselmeer te kunnen afvoeren, ook bij hoogwater. Daardoor ontstaat het grootste gemaal van Europa. De sluizen kunnen straks tien olympische zwembaden per minuut wegpompen.

Dat heeft minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) dinsdag aangekondigd bij de Stevinsluis in Den Oever. Haar ministerie steekt ruim 800 miljoen euro in de renovatie.

De ruim tachtigjarige Afsluitdijk, die het IJsselmeer afsluit van de Waddenzee, moet ook een icoon en internationaal visitekaartje voor de Nederlandse waterbouwkunde en innovatie worden. Kunstenaar Daan Roosegaarde komt daarom met een ontwerp om „de beleving van de dijk” te vergroten.

„De Afsluitdijk kan een voorbeeldfunctie krijgen als slimme dijk die niet alleen beschermt tegen hoogwater, maar waarmee je ook energie kunt winnen, de regionale economie, recreatie en toerisme stimuleert en de natuur een impuls krijgt”, zei Schultz. De rijksoverheid en de regio trekken samen op om de plannen uit te werken.

Eerder werd al bekend dat er ook een kronkelrivier wordt aangelegd waardoor trekvissen makkelijker van zoet (IJsselmeer) naar zout water (Waddenzee) en vice versa kunnen zwemmen. Nu kunnen ze dat doen via de sluizen, maar dat gebeurt slechts mondjesmaat. Rijk en regio kondigden eerder ook al plannen aan om de Afsluitdijk toeristisch aantrekkelijker te maken met nieuwe wandel- en fietsroutes.