Lange tijd waren het vooral de Italianen die de opvang van deze vluchtelingen verzorgden. In het kader van de operatie Mare Nostrum surveilleerden ze intensief op zee op zoek naar mensen in nood. Degenen die ze opspoorden, werden voorlopig opgevangen, in afwachting van hun terugkeer naar Noord-Afrika of van een meer definitieve huisvesting ergens in Europa.

Inmiddels heeft Italië zijn acties op een lager pitje gezet. Rome is zwaar gefrustreerd dat het feitelijk alleen voor deze klus staat. Andere Europese landen, uitgezonderd Duitsland en Zweden, zijn nauwelijks bereid om een wezenlijke bijdrage te leveren aan de opvang van deze asielzoekers.

De verminderde inzet van de Italianen heeft mensen er echter niet van weerhouden om de zee op te gaan. Integendeel, de stroom vluchtelingen zwelt nog steeds aan. Met als triest gevolg dat het dodental navenant stijgt; of beter: sneller stijgt doordat er dus meer scheepjes met asielzoekers niet op tijd ontdekt worden.

Of men het nu wil of niet: Europa kan zijn ogen niet sluiten voor dit drama. Het is niet voldoende om kreten van ontzetting te slaken als er weer een bericht komt dat een vluchtelingenboot met man en muis is vergaan.

Evenmin is het afdoende te stellen dat deze mensen vooral in hun eigen regio opgevangen moeten worden. Hoewel dat op zichzelf de voorkeur verdient, is het geen oplossing zolang er geen veilige plaatsen zijn in Noord-Afrika en het Midden-Oosten waar deze ontheemden ondergebracht kunnen worden. Iedereen weet dat Europa niet bij machte is dit even snel te regelen.

Intussen zijn er wel mensen in nood. Ze zitten op zee, of schepen zich in. Ongetwijfeld zijn daar ook mensen bij met minder nobele bedoelingen. Maar als zij eenmaal onderweg zijn en op de gevaarvolle zee zitten, zijn het wel mensen in levensgevaar. Humaan is dan hen te helpen en hen (voorlopig) op te vangen.

Duidelijk is dat Italië deze klus niet alleen kan klaren. Het land heeft de steun van Europa nodig. De EU moet daarbij het voortouw nemen. De voorstanders van Europese integratie roepen immers toch altijd dat deze samenwerking er vooral voor is bedoeld elkaar te helpen: „samen staan we sterk.”

En vele voorstanders van Europese samenwerking beweren toch ook altijd dat het niet verstandig is allochtonen bij elkaar op een kluitje te laten zitten? Spreiding van vreemdelingen bevordert immers de integratie en voorkomt problemen. Eerlijke spreiding van vluchtelingen over Europa is daarom nood­zakelijk. Het plan dat de Europese Commissie daarvoor in petto heeft, verdient dus steun.