Beetje verlegen
Maandag gaf ik een training Human Dynamics aan een team van een basisschool in Amersfoort. De directeur gaf bij de opening een mooie samenvatting van een boekje van Tim Keller, ”Bevrijd van jezelf”. Een toepasselijke intro op de training over mensenkennis. Ik heb dit boekje al een aantal keren besteld. Het is goedkoop en zo betekenisvol dat je het graag weggeeft.
Omdat ik mijn laatste boekje ook heb weggegeven en vergeten ben een nieuwe te bestellen, moet ik nu even mijn punt maken zonder de tekst beschikbaar te hebben. In de inleiding van het boekje stelt Keller de opvatting aan de kaak dat verlegen en niet al te assertieve mensen een groot maatschappelijk probleem lijken te vormen. Mensen moeten assertief worden en voor zichzelf opkomen. Het lijkt erop dat tegenwoordig iedereen de leidersrol moet kunnen oppakken. Al is het maar over je eigen leven. Maar wie zorgen er voor de meeste problemen en conflicten in gemeenschappen, besturen en teams? Juist, diezelfde assertieve mensen!
Niet iedereen hoeft zo nodig op het podium te staan. Je hebt ook mensen die zichzelf zien als een radertje in het geheel en zich daarbij wel voelen. Als het goed gaat met de groep, gaat het goed met hen. Ze denken en leven vanuit een sterk wij-gevoel. Omdat ze veel informatie kunnen opnemen, ook details, en het belangrijk vinden om het plaatje compleet te hebben voor je een oordeel geeft of een beslissing neemt, hebben ze meer tijd nodig. Als je hun de tijd en ruimte geeft om even op iets te broeden, krijg je een overwogen en zorgvuldig antwoord. Als je hen daarentegen pusht om een snelle reactie te geven, hebben ze later soms een beetje spijt. Het liefst zouden ze er dan even op terugkomen: ze hadden het anders willen zeggen. Geef ze de tijd en je krijgt een weloverwogen oordeel. Als ze terugkijken op hun lagereschooltijd, herinneren ze zich dat ze nogal verlegen waren. Doordat ze geneigd waren in hun hoofd alles af te wegen en te ordenen, konden ze vaak niet meteen een antwoord geven. Dan voelden ze zich een beetje dom. Andere leerlingen konden dat wel. Die hadden een toets ook binnen een kwartiertje klaar. Dat zij daar langer over deden en soms het werk niet op tijd af hadden, gaf een gevoel dat ze niet mee konden komen. Maar dat ze de toetsen niet op tijd af hadden, had niet te maken met hun intelligentie, maar met hun diepe behoefte de puzzel compleet te hebben alvorens een besluit te nemen en een antwoord te formuleren.
We weten deze mensen vaak wel te vinden als we persoonlijke zorgen willen delen. Ze kunnen goed luisteren en nemen de tijd voor je. Graag horen ze het verhaal ingebed in de context. Terwijl anderen al snel denken: „Waar gaat dit over?”, laten zij het verhaal gewoon binnenkomen. Als je weggaat weet je dat je echt iets hebt gedeeld en ook dat het bij de ander veilig is.
Deze mensen zijn niet zo snel trots. Of opgeblazen, zoals Keller dat in zijn boekje mooi uitwerkt. Hun persoonlijke groei zit er juist in dat ze soms weleens wat meer ruimte mogen innemen. Omdat ze ook wat belangrijks te zeggen hebben met hun aangeboren gevoel voor de heelheid, samenhang en continuïteit van de dingen.
Onwillekeurig moet ik bij het lezen van de verzen 22-24 van 1 Korinthe 12 –het gedeelte over het lichaam als metafoor voor een gemeenschap– aan deze mensen denken. Ze zijn niet erg zichtbaar, evenmin als ons hart en onze nieren zichtbaar zijn. Ze staan niet snel in de schijnwerpers. Het lijkt soms of ze weinig toevoegen, of er niets gebeurt, maar in hun hoofd gebeurt van alles. En op de achtergrond leven en bidden ze intens mee. Laten we dankbaar zijn dat er zulke mensen in ons team en in onze gemeente zijn. ”Slow is beautiful”.
Reageren? welbeschouwd@refdag.nl
